Ponownie zapraszamy do pochylenia się nad naszym dalszym podsumowaniem dotyczącym bieżących spraw Ukrainy. Niniejsze opracowanie obejmuje zdarzenia bezpośrednio dotykające państwo ukraińskie, które miały miejsce od 10 do 16 lutego 2023 roku. Poprzednie podsumowania można znaleźć na naszej stronie za pośrednictwem tego hiperłącza lub zakładki „Wojna na Ukrainie” na górze strony.
PIĄTEK 10.02.
📌 Ministerstwo Reintegracji Tymczasowo Okupowanych Terytoriów Ukrainy poinformowało za pośrednictwem mediów społecznościowych, że przy współudziale ukraińskiego Biura Rzecznika Osób Zaginionych udało sprowadzić się do ojczyzny 61 zwłok poległych obrońców. W sumie od rozpoczęcia rosyjskiej agresji w lutym 2022 roku do Ukrainy powróciło 888 ciał zabitych żołnierzy.
📌 Ministerstwo Obrony Czarnogóry omówiło zakres dotychczasowej pomocy udzielonej stronie ukraińskiej. W pierwszej transzy o wartości 83 650 euro dostarczono 7 tys. suchych racji żywnościowych, 500 hełmów, 300 kamizelek kuloodpornych i 600 płyt pancernych. W drugiej dostawie o wartości ponad 1 mln euro przekazano moździerze kalibru 60 mm i 82 mm oraz ręczne systemy obrony przeciwlotniczej Strzała-2. Trzeci, a zarazem największy, pakiet objął 216 zestawów plot. Strzała-2, 759 pocisków przeciwlotniczych kalibru 57 mm i prawie 8 tys. pocisków kalibru 76 mm oraz 2,3 mln nabojów kal. 7,62 mm. Ostatni transport wykonano we wrześniu 2022 roku, a zawarto w nim części zapasowe do śmigłowców wojskowych Mi-8.
📌 Agencja Stanów Zjednoczonych ds. Rozwoju Międzynarodowego (USAID) zapowiedziała przekazanie 60 mln dolarów państwu ukraińskiemu w celu wzmocnienia jego bezpieczeństwa cybernetycznego. Kwota ta zostanie skierowana przede wszystkim na ochronę infrastruktury krytycznej (systemy energetyczne, telekomunikacja, bazy danych) przez rosyjskimi cyberatakami. O pozyskaniu funduszy od USAID poinformował wicepremier Ukrainy Mychajło Fiodorow.
SOBOTA 11.02.
📌 Państwowy Inspektorat Nadzoru Jądrowego Ukrainy (ukr. Державна інспекція ядерного регулювання України) wydał zakaz użytkowania bloków reaktora numer 3, 4, 5, 6 w Zaporoskiej Elektorowi Jądrowej (EJ). W uzasadnieniu wskazano, iż nie ma możliwości wykluczenia wykrytych „naruszeń wymogów bezpieczeństwa jądrowego i radiacyjnego”. Pod tym określeniem zawarto prowadzenie ostrzału elektrowni i uszkadzanie linii przesyłowych przez wojska rosyjskie, a także wykorzystywanie obiektów Zaporoskiej EJ niezgodnie z przeznaczeniem oraz wznoszenie wojskowych konstrukcji na terenie omawianego kompleksu energetycznego.
📌 Ukraińskie Ministerstwo Energii przekazało informację za pośrednictwem mediów społecznościowych, iż do tej pory Niemcy przekazały niemalże 334 tony sprzętu przeznaczonego do odbudowy infrastruktury krytycznej kraju. Wśród dostarczonego wyposażenia wymieniono przede wszystkim 40 transformatorów (od niemieckiego operatora sieci Stromnetz Berlin GmbH), generatory prądotwórcze, osprzęt do linii elektroenergetycznych napowietrznych, sprzęt rozdzielczy i oświetleniowy oraz elektronarzędzia.
📌 Kajsa Ollongren, minister obrony Niderlandów podczas wystąpienia w tamtejszym parlamencie oświadczyła, że 18 czołgów Leopard 2A6, które Holandia wydzierżawiła od strony niemieckiej, nie zostaną dostarczone do Ukrainy. Minister obrony wskazała, iż chodziło tutaj o „względy wojskowe”. Równocześnie Ollongren zaznaczyła, że nawet gdyby Niemcy decydowali o tych konkretnych czołgach, to i tak strona holenderska nie zgodziłaby się na taki ruch. Przypomnijmy, wcześniej Niderlandy zgodziły się na współfinansowanie z Amerykanami remontu czołgów T-72 w czeskich zakładach (porównaj Podsumowanie nr XX) dla wojsk ukraińskich, a później wyraziła chęć dokonania dostaw czołgów Leopard 1 wraz z Danią oraz Niemcami (zobacz Podsumowanie nr XXXIII).
NIEDZIELA 12.02.
📌 Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełeński podpisał dekret, tym samy realizując decyzję Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony, dotyczący wprowadzenia sankcji personalnych na 199 obywateli Rosji oraz jednego Ukraińca (Jurij Czerniczuk, ukr. Юрій Чернічук, zastępca głównego inżyniera Zaporoskiej EJ, który poszedł na współpracę z Rosjanami). Obostrzenia dotyczą osób związanych z rosyjskim przemysłem atomowym. Na liście znajdują się między innymi Andriej Pietrow, szef państwowego przedsiębiorstwa Rosenergoatom, Jurij Uszakow, asystent Putina ds. Polityki zagranicznej. Wcześniej lider Ukrainy podpisał dekret nakładający sankcje na rosyjskie firmy z przemysłu nuklearnego (pisaliśmy o tym w Podsumowaniu nr XXXIII).
📌 Organizacja Narodów Zjednoczonych przedstawiła dane dotyczące eksportu ukraińskich płodów rolnych w ramach międzynarodowej tzw. „Inicjatywy zbożowej”. Od początku zawarcia porozumienia przetransportowano łącznie ponad 21 mln ton produktów rolnych z Ukrainy. Największy procent z tej puli (47%) stanowiła kukurydza. W dalszej kolejności była to pszenica (29%) oraz olej słonecznikowy i mączka (5%). Na pozostałe produkty przypadło 14%. W kwestii kierunku dostaw, najwięcej towarów popłynęło do Chin (4,2 mln ton), Hiszpanii (3,8 mln ton), Turcji (2,4 mln ton), Holandii (1,2 mln ton) oraz Egiptu (724,7 tys. ton).
📌 Ministerstwo Obrony Ukrainy poinformowało w mediach społecznościowych, iż do kraju dotarły wszystkie obiecane działa samobieżne CAESAR z Danii. Dostawy objęły łącznie 19 maszyn. Przypomnijmy, wcześniej Kopenhaga zadeklarowała się oddać wszystkie CAESAR y, które wcześniej zamówiła u francuskiego producenta. Obecnie Siły Zbrojne Ukrainy (SZU) posiadają łącznie 37 haubic CAESAR.
PONIEDZIAŁEK 13.02.
📌 Monachijska Konferencja Bezpieczeństwa (ang. Munich Security Conference, MSC) w listopadzie zeszłego przeprowadziła ankietę wśród mieszkańców Ukrainy na temat toczącego się konfliktu. Aczkolwiek dopiero teraz opublikowano pełne opracowanie. Według badań 95% zapytanych stwierdziło, że nadal należy kontynuować walkę z rosyjskim agresorem w przypadku dalszego bombardowania ukraińskich miast. W przypadku gdyby Rosjanie zdetonowali bombę atomową nad Morzem Czarnym, zbrojny opór nadal by prowadziło 91% odpytywanych. Z kolei gdyby Federacja Rosyjska zrzuciła bombę jądrową na pole walki lub miasto, to bój nadal toczyłoby 89% ankietowanych. Z pełnymi wynikami raportu można zapoznać się na oficjalnej stronie MSC (w j. angielskim).
📌 Prezydent RP Andrzej Duda oraz minister obrony Mariusz Błaszczak udali się do Świętoszowa, aby odwiedzić na poligonie polskich instruktorów oraz ukraińskich żołnierzy, którzy intensywnie szkolą się z obsługi i użytkowania czołgów Leopard 2. Na miejscu w czasie spotkania z czołgistami prezydent Duda mówił: „Realizujemy działania sojusznicze nie tylko poprzez przekazywanie Ukraińcom uzbrojenia, niesienie pomocy humanitarnej, ale też poprzez szkolenie ukraińskich żołnierzy w tym, by mogli lepiej bronić swojej ojczyzny przy użyciu sprzętu zachodniego”.
📌 Klaudia Tanner, minister obrony Austrii w pisemnym oświadczeniu dla tamtejszych mediów wskazała, iż Wiedeń nie chce szkolić ukraińskich wojskowych z obsługi czołgów Leopard 2, pozostając neutralnym w tej kwestii wojskowej. Tanner zaznaczyła, że decyzja prowadzenia instruktażu jest „suwerenną decyzją każdego państwa, aby wesprzeć Ukrainę w ramach swojego prawa”. O austriackich deklaracjach w sprawie nieangażowania się w materii wojskowej wobec Ukrainy pisaliśmy w Podsumowaniu nr XXXII.
WTOREK 14.02.
📌 Ministerstwo Obrony Norwegii podało w oficjalnym komunikacie, że Oslo dostarczy stronie ukraińskiej osiem czołgów Leopard 2 oraz do czterech pojazdów „specjalnego przeznaczenia” (czyli zapewne pojazdów ewakuacyjnych i zabezpieczenia technicznego). Przedstawiciele norweskiego rządu podkreślili, iż decyzja o przekazaniu wspomnianych maszyn pancernych była wcześniej ściśle konsultowana z własnym Sztabem Generalnym oraz zachodnimi europejskimi partnerami. Ponadto Norwedzy zapowiedzieli wsparcie przy prowadzeniu szkoleń dla ukraińskich czołgistów w Polsce.
📌 Boris Pistorius, minister obrony Niemiec przekazał informację, iż Berlin podpisał umowę z krajowym przedsiębiorstwem zbrojeniowym Rheinmetall dotyczącym wznowienia produkcji amunicji dla samobieżnych dział przeciwlotniczych Gepard, które wcześniej zostały dostarczone armii ukraińskiej. Niemiecki minister zapowiedział „szybkie uruchomienie produkcji” opisywanych pocisków.
📌 Biuro Prokuratora Generalnego Ukrainy opublikowało oficjalne dane dotyczące małoletnich, którzy ucierpieli w wyniki rosyjskiej inwazji. Według zebranych informacji w efekcie agresji ze strony Federacji Rosyjskiej śmierć poniosło 461 dzieci. Natomiast rannych (w różnym stopniu, w tym również ciężko) zostało ponad 923 nieletnich. Łącznie wojna dotknęła ponad 1384 dzieci. Prokuratora zaznacza, iż nie są to dane ostateczne – nadal są prowadzone prace w tym zakresie. Pełną infografikę Ukraińska Prokuratura umieściła w mediach społecznościowych pod tym linkiem (w języku ukraińskim).
ŚRODA 15.02.
📌 Ministerstwo Spraw Zagranicznych Ukrainy oskarżyło Federację Rosyjską o umyślne sabotowanie realizacji dostaw ukraińskich produktów rolnych drogą morską w ramach tzw. „Inicjatywy zbożowej”. Strona ukraińska wskazała, iż rosyjscy funkcjonariusze kontrolujący we Wspólnym Centrum Koordynacyjnym w Stambule statki przewożące zboże, celowo opóźniają swoje kontrole, by utrudnić wspomniany transport. Opieszałość strony rosyjskiej ma rosnąć wraz z upływem kolejnych miesięcy. Ukraińskie MSZ podkreśliło, że z powodu rosyjskiego sabotowania akcji „(…) w ciągu ostatnich trzech miesięcy świat stracił 10 mln ton ukraińskiej żywności, a ten negatywny trend nabiera tempa”.
📌 Szwajcarska Rada Związkowa zwróciła się do grupy roboczej kierowanej przez tamtejszy Federalny Urząd Sprawiedliwości w celu ustalenia, czy można zgodnie z lokalnym prawem dokonać konfiskaty rosyjskich aktywów. W odpowiedzi komisja wskazała, że „(…) wywłaszczenie majątku prywatnego o legalnym pochodzeniu bez odszkodowania jest niedopuszczalne w świetle prawa szwajcarskiego. Konfiskata zamrożonego majątku prywatnego jest sprzeczna z konstytucją federalną i istniejącym porządkiem prawnym oraz narusza międzynarodowe zobowiązania Szwajcarii”. Pomimo takiego stanowiska szwajcarska Rada Związkowa nadal planuje analizować tę kwestię, rozważać wprowadzenie surowszych sankcji na przedstawicieli strony rosyjskiej oraz angażować się w pomoc dla Ukrainy.
📌 Do Kijowa w ramach niezapowiedzianej wizyty przybył premier Szwecji Ulf Kristersson. Na miejscu powitał go prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełeński. Lider Ukrainy mówił wówczas: „Dziś witam premiera Szwecji Ulfa Kristerssona na Ukrainie. Ukraina i Szwecja razem bronią ludzkości, wolności i Europy. Razem będziemy zwycięzcami”. Jest to pierwsza wizyta w Ukrainie Kristerssona jako premiera Szwecji. W ubiegłym roku państwo ukraińskie odwiedziła jego poprzedniczka na tym stanowisku – Magdalena Andersson.
CZWARTEK 16.02.
📌 Szef Kancelarii Prezydenta Ukrainy Andrij Jermak poinformował za pośrednictwem mediów społecznościowych, iż w czwartek dokonano kolejnej wymiany jeńców wojennych. W ramach ostatniej akcji dokonano zamiany w formacie „101 za 101”. Na stronę ukraińską powróciło stu wojskowych (członków Gwardii Narodowej, Straży Granicznej i Sił Zbrojnych Ukrainy) oraz jeden cywil. Żołnierze z Ukrainy przez schwytaniem uczestniczyli w walkach o Mariupol (94 wojskowych), a 63 z nich brało udział w obronie zakładów „Azowstal”. Oswobodzonym cywilem był pierwszy zastępca burmistrza Energodaru Iwan Samojdiuk.
📌 Norweski parlament zatwierdził wieloletni plan wsparcia dla Ukrainy. Projekt opiewa na kwotę 75 miliardów koron norweskich, czyli prawie 7 miliardów euro. Wsparcie będzie prowadzone przez pięć lat i będzie przede wszystkim dotyczyło realizacji bieżących potrzeb państwa ukraińskiego, z uwzględnieniem zmieniającej się sytuacji. W obecnym etapie wojny pewną część wyżej opisanych funduszy Oslo przekaże na wsparcie militarne dla armii ukraińskiej.
📌 Do stolicy Ukrainy przybył minister spraw zagranicznych Izraela Eli Kohen. W Kijowie spotkał się z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełeńskim oraz ministrem spraw zagranicznych Dmytrem Kułeba. Oprócz tego izraelski wysłannik udał się do niesławnego miasta Bucza oraz Babiego Jaru. W swojej wypowiedzi dla mediów Kohen podkreślił, że „(…) Izrael wspiera Ukrainę i naród ukraiński w czasie ich potrzeby”.
