Polecamy zapoznać się z naszym najnowszym materiałem dotyczącym ostatnich wydarzeń wokół Ukrainy. Niniejsze opracowanie zawiera istotne akcje dla państwa ukraińskiego, które miały miejsce od 17 do 23 listopada 2023 roku. Poprzednie podsumowania można znaleźć na naszej stronie za pośrednictwem tego hiperłącza lub zakładki „Wojna na Ukrainie” na górze strony.
PIĄTEK 17.11.
➤ Ministerstwo Obrony Finlandii powiadomiło, że prezydent Sauli Niinistö zaakceptował propozycję rządu przekazania stronie ukraińskiej dwudziestego pakietu wsparcia militarnego od momentu rosyjskiej agresji w lutym 2022 roku. Wartość najnowszej dostawy wynosi około 100 mln euro. Ze względów bezpieczeństwa rząd w Helsinkach nie ujawnił co wchodzi w skład przygotowywanej pomocy, ani kiedy oraz w jaki sposób zostanie przekazana do Ukrainy. Przy okazji fiński minister obrony Antti Häkkänen określił, że łączna kwota wsparcia dostarczonego do państwa ukraińskiego wyniosła 1,5 mld euro.
➤ Ministerka obrony Holandii Kajsa Ollongren zawiadomiła, iż władze Niderlandów w przyszłym roku przekażą 2 mld euro na zorganizowanie pomocy wojskowej dla strony ukraińskiej. Opisywana kwota jest częścią większego pakietu, który obejmuje także fundusze dedykowane odbudowie i pomocy humanitarnej dla Ukrainy. Pierwotnie planowana kwota na realizację tego celu wynosi 102 mln euro, jednakże, jak zapewnia strona holenderska, pula pieniędzy może zostać zwiększona w razie koniecznej potrzeby. W sumie do tej pory Holandia udzieliła wsparcia państwu ukraińskiemu o łącznej wartości 7,5 mld euro.
➤ Litewski resort obrony ogłosił nowy pakiet wsparcia wojskowego dla Ukrainy. W głównej części składa się on z generatorów prądotwórczych o mocy 160 kW (przeznaczonych do wytwarzania energii elektrycznej i dostarczania jej do obiektów w obszarach, w których linie energetyczne są niedostępne lub występują przerwy w ich działaniu), namiotów polowych oraz suchych racji żywnościowych. Przy okazji minister obrony Litwy Arvydas Anušauskas zaznaczył, że jego kraj „będzie stanowczo wywiązywać się ze swoich zobowiązań w zakresie wsparcia Ukrainy”.
SOBOTA 18.11.
➤ Szef służby prasowej sztabu koordynacyjnego ds. traktowania jeńców wojennych Petro Jacenko poinformował, że wymiana jeńców wojennych pomiędzy Ukrainą a Rosją została wstrzymana. Ostatnia taka operacja zamiany miała miejsce na początku sierpnia tego roku (o czym informowaliśmy w naszym Podsumowaniu nr LIX). Wówczas oswobodzony 22 ukraińskich żołnierzy. Jacenko określił, że strona ukraińska jest gotowa do prowadzenia dalszej wymiany jeńców, jednakże Rosjanie nie wykazują takiej woli, ponieważ w ten sposób chcą podkopać morale wśród ukraińskich rodzin wojskowych, którzy znaleźli się w rosyjskiej niewoli, zwalając całą winę na rząd w Kijowie.
➤ Agencja prasowa Reuters przekazała wiadomość, że masowiec przewożący zboże został lekko uszkodzony, w wyniku wpłynięcia na rosyjską minę u wybrzeży Ukrainy. Jednostka o nazwie „Georgia S” płynęła pod banderą Liberii, przewożąc na pokładzie pszenicę. Statek wypłynął w czwartek z ukraińskiego portu Piwdennyj (Południowego) i kierował się w stronę rumuńskiej mariny w miejscowości Konstanca. Do momentu pisania tegoż akapitu (21.11.2023, godz. 19:10) nie pojawiły się dodatkowe informacje dotyczące np. rozmiaru uszkodzeń na jednostce lub ewentualnych poszkodowanych osób.
➤ Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełeński podpisał dekrety nr 758/2023 i 759/2023, tym samym wykonując decyzję Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony Ukrainy. Przyjęte dokumenty wprowadzają sankcje przeciwko ponad stu osobom oraz 37 podmiotom prawnym. Obostrzenia dotkną m. in., takie persony, jak Dmitrij Sablin (Deputowany Dumy Państwowej Federacji Rosyjskiej ukraińskiego pochodzenia), Dmytro Swiatasz (ukraiński polityk podejrzany o kradzież miliarda hrywien z „Ukrsibbank”, który uciekł do Rosji i przyjął tamtejsze obywatelstwo), Dmytro Tabacznik (były ukraiński minister edukacji), Jurij Kot (kremlowski propagandysta pochodzący z Ukrainy), Mykoła Azarow (były premier Ukrainy), Siergiej Aksionow (prorosyjski samozwańczy premier Republiki Autonomicznej Krymu w 2014 roku), Oleg Carew (były deputowany do Rady Najwyższej Ukrainy).
NIEDZIELA 19.11.
➤ Ukraiński wiceminister nauki i oświaty Mychajło Winnicki zawiadomił, że jego resort podjął decyzję o zaprzestaniu wypłacania stypendiów ukraińskim studentom, którzy uczą się na ukraińskich uniwersytetach, a obecnie przebywają za granicą. W uzasadnieniu wiceminister wskazał, że poczynione oszczędności pozwolą zwiększyć wsparcie finansowe dla żaków, którzy aktualnie pozostali w Ukrainie objętej wojną. Dodatkowo Winnicki określił, iż (cyt.) „musimy pomóc studentom, którzy pozostali w kraju, którzy budują go razem z nami. Stypendium akademickie ma na celu zapewnienie im wiedzy, której będą potrzebować do zwycięstwa Ukrainy i nie tylko”.
➤ Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełeńsk poinformował, że podjął decyzję o odwołaniu ze stanowiska Dowódcy Sił Medycznych Sił Zbrojnych Ukrainy Tetiany Ostaszczenko. Na jej pozycję mianował Anatolija Kazmirczuka (dotychczasowego szefa Narodowego Wojskowego Centrum Medyczno-Klinicznego „Główny Wojskowy Szpital Kliniczny” w Kijowie). W uzasadnieniu lider państwa ukraińskiego wskazał, że zmiany zostały wprowadzone, przychylając się do prośby środowiska medyków bojowych, którzy wielokrotnie wskazywali, iż „potrzebny jest zasadniczo nowy poziom wsparcia medycznego dla naszych [Ukraińskich – dop. PT] żołnierzy”
➤ Przy okazji roszady na stanowisku Dowódcy Sił Medycznych Sił Zbrojnych Ukrainy szef tamtejszego resortu obrony Rustem Umerow określił jakie kwestie należy rozwiązać w pierwszej kolejności w aspekcie medycyny pola walki. W pierwszej kolejności wskazał „maksymalną cyfryzację procesów” oraz zagwarantowanie bardzo dobrej opieki zdrowotnej (w tym dostawę wysokiej jakości leków i sprzętu medycznego). Jako drugi aspekt podał „opracowanie systemu szkolenia w zakresie medycyny taktycznej zgodnie ze standardami NATO z odpowiednim wsparciem zasobów” oraz wprowadzenie wszystkich kluczowych praktyk medycyny pola walki. Trzecim elementem na które zwrócił minister obrony było „zapewnienie stałej rotacji personelu między poziomem taktycznym i strategicznym w celu zapewnienia nabywania oraz przekazywania doświadczenia w całym cyklu leczenia rannych, poszkodowanych i chorych”.
PONIEDZIAŁEK 20.11.
➤ Centrala Koordynacyjna ds. Traktowania Jeńców Wojennych powiadomiła za pośrednictwem mediów społecznościowych, że w poniedziałek udało się sprowadzić na stronę ukraińską szczątki kolejnych 94 obrońców ojczyzny. Jednocześnie zapewniono, iż zgodnie z regulacjami międzynarodowego prawa humanitarnego stronie przeciwnej przekazano zwłoki rosyjskich żołnierzy. Oprócz tego Centrala określiła, że odzyskane ciała zostały przetransportowane do odpowiednich instytucji państwowych w celu przeprowadzenia niezbędnych badań z zakresu medycyny sądowej identyfikacji poległych oraz prowadzenia śledztwa w uzasadnionych przypadkach.
➤ Do Kijowa przybył Lloyd Austin, sekretarz obrony Stanów Zjednoczonych. Na miejscu spotkał się z przedstawicielami władz Ukrainy, w tym również z prezydentem Wołodymyrem Zełeńskim. W trakcie spotkania w ukraińskiej stolic szef Pentagonu ogłosił nowy pakiet wsparcia wojskowego o wartości 100 mln dolarów. Tego samego dnia w godzinach wieczornych Departament Obrony USA przedstawił szczegóły dotyczące wspomnianego militarnego pakietu pomocowego. Najnowsze dostawy obejmą jeden system artylerii rakietowej HIMARS wraz z dodatkową amunicją, rakiety przeciwlotnicze FIM-92 Stinger, pociski artyleryjskie kalibru 105 mm i 155 mm, przeciwpancerne pociski kierowane TOW oraz granatniki przeciwpancerne Javelin oraz AT-4. Oprócz tego USA dostarczy Ukrainie ponad 3 mln nabojów do broni strzeleckiej, materiały wybuchowe do wysadzania przeszkód, wyposażenie zimowe oraz części zapasowe, a także materiały konserwacyjne i inny sprzęt pomocniczy.
➤ Kraj Kwitnącej Wiśni nadal wspiera państwo ukraińskie pod względem finansowym oraz technicznym. Premier Ukrain Denys Szmyhal poinformował, że spotkał się z ministrem spraw zagranicznych Japonii Yōko Kamikawa, ministrem gospodarki, handlu i przemysłu Hiroshi Kajiyama, a także przedstawicielami japońskiego przemysłu. W czasie rozmów strona japońska zadeklarowała przekazanie 160 mln euro dla Ukrainy na rzecz rozwoju projektów związanych z ożywieniem gospodarki, w szczególności sektora energetycznego, mieszkaniowego, infrastruktury krytycznej oraz pozostałego biznesu. Tego samego dnia minister spraw wewnętrznych Ukrainy Ihor Kłymenko powiadomił, że Japonia przekazała wyposażenie i sprzęt dla Państwowa Służba Ukrainy ds. Sytuacji Nadzwyczajnych w postaci 40 pojazdów specjalistycznych, 50 ręcznych wykrywaczy min, a także środki do gaszenia pożarów.
WTOREK 21.11.
➤ Do ukraińskiej stolicy przybył minister obrony Niemiec Boris Pistorius. Zgodnie z harmonogramem niemiecki wysłannik spotkał się z szefem ukraińskiego resortu obrony Rustem Umerowem oraz prezydentem Wołodymyrem Zełeńskim, a także złożył kwiaty na Placu Niepodległości (gdzie 10 lat rozpoczęły się słynne wydarzenia tzw. Euromajdanu) oraz odbył wizytę w ukraińskim centrum szkolenia wojskowego. W czasie wizytacji Pistorius ogłosił nowy pakiet wsparcia militarnego dla państwa ukraińskiego o wartości 1,3 mld euro. Obejmie on przede wszystkim cztery dodatkowe systemy obrony powietrznej IRIS-T-SLM, a także 20 tys. 155-milimetrowych pocisków artyleryjskich i broni przeciwpancernej.
➤ Do Kijowa w ramach niezapowiedzianej wizyty przybyła prezydentka Mołdawii Maia Sandu, gdzie spotkała się z liderem państwa ukraińskiego Wołodymyrem Zełeńskim i wraz z nim uczciła pamięć działaczom, którzy zginęli podczas Rewolucji Godności. Przedstawiciele obu państw ustawili znicze przy krzyżu w Alei Bohaterów Niebiańskiej Sotni w Kijowie. Oprócz tego Sandu zapowiedziała, że w czasie wizyty w Ukrainie spotka się z przewodniczącym Rady Europejskiej Charlesem Michelem.
➤ Jurij Ihnat, rzecznik Dowództwa Sił Powietrznych Sił Zbrojnych Ukrainy powiadomił, że ukraińscy piloci przeszli do kolejnego etapu szkolenia z obsługi zachodnich myśliwców F-16. W pierwszej fazie instruktażu lotnicy z Ukrainy ćwiczyli na lekkich samolotach typu NATO-wskiego. Obecnie ukraińscy piloci latają już na F-16, ale wraz z instruktorem na pokładzie. W dalszej kolejności Ukraińcy rozpoczną samodzielne latanie, a następnie odbędą szkolenie z realizowania działań bojowych (czyli prowadzenia walki za pomocą tej maszyny). Instruktaż dla ukraińskich lotników i mechaników naziemnych jest prowadzony w Danii pod okiem tamtejszych operatorów, a także wysłanników z USA oraz Wielkiej Brytanii.
ŚRODA 22.11.
➤ Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen poinformowała w mediach społecznościowych, że Unia Europejska przekazała stronie ukraińskiej kolejną transzę wsparcia makrofinasowego w wysokości 1,5 mld. Do tej pory UE łącznie przeznaczyła dla Ukrainy 85 mld euro w formie pożyczek z korzystnym oprocentowaniem. Docelowo partnerzy z Europy Zachodniej zamierzają wesprzeć stronę ukraińską do 2027 roku kolejną kwotą w wysokości 50 mld euro.
➤ Ministerstwo Obrony Litwy zawiadomiło, iż nowy pakiet wsparcia dotarł do państwa ukraińskiego. W dostawach zawarto 3 mln sztuk amunicji kalibru 7,62 x 51 mm standardu NATO, a także system do zdalnych detonacji oraz ekwipunek zimowy. Przy okazji litewski resort obronny podkreślił, że „nasze zaangażowanie w pomoc Ukrainie pozostaje niezachwiane”.
➤ Rząd w Berlinie ponownie zaktualizował dedykowaną stronę, na której przedstawia listę sprzętu wojskowego, który został przekazany Ukrainie w ostatnim czasie. Najnowszy wykaz zawiera 20 bojowych wozów piechoty Marder, pojazd zabezpieczenia technicznego WINSENT-1, 2 380 pocisków artyleryjskich kalibru 155 mm, dwa ciągniki siodłowe o XH81 o napędzie 8×8 wraz z parą naczep, a także 2428 telefonów z szyfrowaną łącznością, pięć transporterów medycznych Warthog Ambulance oraz dziesięć innych maszyn (ciężarówki, minibusy, pojazdy terenowe) i dwie karetki pogotowia.
CZWARTEK 23.11.
➤ Ministerstwo Finansów Ukrainy przekazało informację, że Wielka Brytania za pośrednictwem Funduszu Powierniczego Banku Światowego przekazało stronie ukraińskiej 400 mln dolarów. Pozyskane fundusze zostaną skierowane przede wszystkim na pokrycie wydatków socjalnych, w szczególności na wypłatę wynagrodzeń dla pracowników służby zdrowia w ramach programu gwarancji medycznych, a także na wydawanie świadczeń emerytalnych. Do tej pory Wielka Brytania od lutego 2022 roku wsparła Ukrainę funduszami wszelkiego rodzaju (np. pożyczkami, dotacjami itd.) w łącznej wysokości 2 mld dolarów.
➤ Mer miasta Kijów Witalij Kliczko podał wiadomość, że tamtejsza Rada Miasta zadecydowała o przeznaczeniu kolejnych 500 mln hrywien (55,6 mln PLN) jako dotację dla Sił Zbrojnych Ukrainy, a także przekazaniu 300 mln hrywien (33,3 mln zł) z funduszu rezerwowego dla jednostek wojskowych operujących na terenie stolicy w ramach programu „Obrońca Kijowa”. Omawiane kwoty zostaną w głównej mierze skierowane na zakup pojazdów, bezzałogowych statków latających, celowników optycznych i noktowizorów dla piechoty, naprawę i remont sprzętu oraz innego sprzętu i wyposażenia niezbędnego dla ukraińskich obrońców.
➤ Ministerstwo Energii Ukrainy przedstawiło najnowsze statystyki dotyczące wsparcia dla ukraińskiego sektora energetycznego przekazywanego przez zachodnich partnerów. Od początku 2023 roku do Ukrainy dotarło 496 transportów z pomocą dla energetyki. Wsparcie przybyło w sumie z 34 krajów, a jego całkowita masa ładunków wyniosła 5938 ton. Ponadto ukraiński resort energetyczny podał, że najwięcej rzeczonej pomocy (w postaci m. in. generatorów, transformatorów i autotransformatorów, a także ograniczników przepięć, wyłączników o różnej mocy) skierowano do obwodu mikołajowskiego (657 ton), donieckiego (494 ton) i chersońskiego (454 ton). Wsparcie przekazano także do obwodu charkowskiego, czernihowskiego, sumskiego, zaporoskiego i odeskiego.