Zachęcamy do pochylenia się nad naszym najnowszym podsumowaniem dotyczącym aktualnej sytuacji względem Ukrainy. Niniejszy tekst zawiera wybrane wydarzenia z ostatnich siedmiu dni (od 8 do 14 grudnia 2023 roku), które były istotne dla państwa ukraińskiego (i nie tylko). Poprzednie podsumowania można znaleźć na naszej stronie za pośrednictwem tego hiperłącza lub zakładki „Wojna na Ukrainie” na górze strony.
PIĄTEK 08.12.
➤ Ukraińskie organy ścigania przekazały informację, iż w toku prowadzonych czynności śledczych udało się zatrzymać byłego dyrektora państwowego przedsiębiorstwa obronnego i trzech jego wspólników, którzy dokonali niekorzystnego zakupu wyposażenia do samolotów wojskowych o stratach w wysokości 1,9 mln hrywien (ok. 203 tys. PLN). W wyniku przeprowadzonego dochodzenia okazało się, że sprzęt dla myśliwców Su-27 zakupiono po zaniżonej cenie, a ponadto okazał się być wadliwym. Fundusze, które ”zaoszczędzili” podejrzani zamierzali zachować dla siebie, wypłacając je za pośrednictwem fałszywych firm. Za popełnione przestępstwa mężczyzno grozi do 12 lat więzienia.
➤ Ministerstwo Rozwoju Wspólnot, Terytoriów i Infrastruktury Ukrainy powiadomiło, że proces budowy głównego wodociągu do miast, które ucierpiały w wyniku zniszczenia przez Rosjan zapory w Nowej Kachowce jest ukończony w 87% procentach. Docelowo rurociąg ma transportować 550 000 metrów sześciennych wody dziennie w celu zapewnienia zaopatrzenia dla ponad miliona osób mieszkających w południowej części państwa ukraińskiego. Długość wodociągu wyniesie łącznie 145 kilometrów a na jego trasie znajdzie się 11 przepompowni.
➤ Rząd w Berlinie ogłosił dostarczenie stronie ukraińskiej nowego pakietu wsparcia militarnego. Na liście znajdzie się takie wyposażenie jak: 250 pocisków artyleryjskich kalibru 155 mm, kompleks dronów rozpoznawczych LUNA NG, dziesięć dronów rozpoznawczych VECTOR wraz z podzespołami zapasowymi, sześć samochodów dla straży granicznej, osiem ciężarówek Mercedes Zetros, 100 tys. apteczek oraz innych medykamentów, a także siedemdziesiąt automatycznych granatników kalibru 70 mm.
SOBOTA 09.12.
➤ Pierwsza Dama Ukrainy Olena Zełeńska powiadomiła za pośrednictwem mediów społecznościowych, iż do tej pory na stronę ukraińską udało się sprowadzić 387 dzieci z niemalże 20 000 małoletnich uprowadzonych przez Federację Rosyjską. Przy okazji Zełeńska stwierdziła, że „każdy powrót nie jest statystyką, ale wyjątkową operacją specjalną, i to międzynarodową”, ponieważ Rosjanie nie prowadzą bezpośrednich rozmów w tym temacie, a dodatkowo dzieci powracają do ojczyzny przez kraje trzecie, w czym pomaga „wielu troskliwych ludzi”. Jednym z takich państw jest Kanada, która miesiąc temu zaproponowała schemat ratowania ukraińskich małoletnich, którego realizacja ma wkrótce się rozpocząć.
➤ Amerykański ośrodek badawczy Pew Research Center przeprowadził ankietę wśród mieszkańców USA. Zapytano o ich stosunek względem udzielania dalszego wsparcia dla państwa ukraińskiego. Ponad jedna trzecia (31%) odpytywanych wskazała, że Stany Zjednoczone udzielają zbyt wysokiego wsparcia dla Ukrainy. Z kolei 29% określiło, iż pomoc dla strony ukraińskiej od USA jest wystarczająca. Natomiast 18% stwierdziło, że amerykańskie zaangażowanie dla sprawy ukraińskiej jest zbyt słabe. Pozostałe 22% nie potrafiło wskazać jednoznacznej odpowiedzi. Z detalami przeprowadzonego badania można zapoznać się na oficjalnej stronie ośrodka badawczego (tekst w j. angielskim).
➤ Ukraińska Prokuratura Generalna powiadomiła, że w wyniku zleconych badań udało się zidentyfikować przedsiębiorstwo odpowiedzialne za produkcję dronów kamikadze Shahed-131\136, które Rosjanie intensywnie wykorzystują w ostrzale państwa ukraińskiego. Śledczy z Ukrainy ustalili, że opisywane bezpilotowce szturmowe są konstruowane przez irańską państwową firmę Iran Aircraft Manufacturing Industrial Company. Jednocześnie na chwilę obecną ukraińscy badacze nie byli w stanie określić producentów pozostałych bezzałogowych statków latających (np. Mohajer-6, Italmas). Aczkolwiek badania nad identyfikacją konstruktorów tychże dronów cały czas są prowadzone w toku.
NIEDZIELA 10.12.
➤ Ukraińska 45. Samodzielna Brygada Artylerii, operująca na wschodnim kierunku frontu poinformowała, że Naczelny Dowódca Szwedzkich Sił Zbrojnych gen. Mikael Büden odwiedził żołnierzy z tejże jednostki. W czasie wizyty szwedzki wysłannik rozmawiał z żołnierzami piechoty oraz artylerzystami, którzy wcześniej ukończyli szkolenie w Szwecji. Przy okazji ukraińscy wojskowi podziękowali generałowi oraz jego rządowi za nieustanne wsparcie dla Ukrainy w walce z rosyjskim agresorem.
➤ W niedzielę w wielu ukraińskich miastach zorganizowano akcję pt. „Nie milcz! Niewola zabija!” (ukr. Не мовчи! Полон вбиває!), podczas której manifestowali członkowie rodzin żołnierzy ukraińskich nadal przebywających w niewoli rosyjskiej. Krewni wojskowych żądali, by nie tylko władze w Kijowie, ale także opinia międzynarodowa wywierała większą oraz zdecydowaną presję na Federację Rosyjską, w celu umożliwienia powrotu do domu pozostałych oficerów, wciąż będących rosyjskimi jeńcami.
➤ Przewodniczący gruzińskiego parlamentu Szalwa Papuaszwili ponownie oświadczył, że obszar jego państwa nie jest wykorzystywany do obchodzenia sankcji nałożonych na Federację Rosyjską przez członków Unii Europejskiej w wyniku rozpoczętej inwazji na Ukrainę. Papuaszwili stwierdził, że doniesienia medialne w sprawie łamania zawartych wcześniej porozumień dotyczących europejskich obostrzeń wobec Rosji są „absolutnym kłamstwem” i formą szerzenia dezinformacji. Warto nadmienić, że wcześniej – w lecie tego roku Departament Stanu USA określił, że pięć krajów pomaga Rosjanom przy obchodzeniu międzynarodowych sankcji. Były to: Turcja, Kazachstan, Zjednoczone Emiraty Arabskie i Armenia, a także właśnie Gruzja.
PONIEDZIAŁEK 11.12.
➤ Rząd w Sztokholmie zapowiedział nowy pakiet wsparcia dla strony ukraińskiej o łącznej wartości 120 milionów euro. Znaczna część środków, w postaci 900 mln szwedzkich koron (80,2 mln euro), trafi do Funduszu Banku Światowego na rzecz Odbudowy Ukrainy. Wspomniany fundusz wspomaga rozwój infrastruktury państwa ukraińskiego w aspekcie energetycznym, budownictwa mieszkaniowego, opieki zdrowotnej oraz transportu. Ponadto przygotowane pieniądze zostaną przeznaczone na m. in. zakup sprzętu grzewczego i zwiększenie przepustowości ukraińskiej sieci energetycznej, a także budowę schronień, które pomogą Ukraińcom przetrwać zimę.
➤ Wielka Brytania wraz z Norwegią ogłosiły zorganizowanie Koalicji Sił i Środków Morskich, w ramach której będą prowadzone działania zmierzające do wzmocnienia potencjału morskiego Sił Zbrojnych Ukrainy. Docelowo utworzona koalicja w ramach wieloletniego wsparcia będzie pomagać w przekształcaniu Ukraińskich Sił Morskich, by uczynić je bardziej kompatybilnymi ze standardami NATO, a także zwiększyć bezpieczeństwo na akwenie Morza Czarnego. W ramach pierwszej aktywności koalicji Brytyjska Królewska Marynarka Wojenna przekazała stronie ukraińskiej dwa niszczyciele min typu Sandown. Ponadto planowane jest przekazanie w najbliższym czasie 20 amfibii Viking oraz 23 łodzie motorowe.
➤ Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełeński rozpoczął swoją oficjalną wizytę w Stanach Zjednoczonych. W pierwszej kolejności spotkał się z Lloydem Austinem, sekretarzem obrony USA, oraz przewodniczącym Kolegium Połączonych Sztabów gen. Charlesem Brownem. Rozmowy miały miejsce w Uniwersytecie Obrony Narodowej (National Defense University), podczas których poruszono kwestie wyzwań dla globalnego bezpieczeństwa, rozwoju sytuacji na froncie i dalszą ukraińsko-amerykańską kooperację w aspekcie obronności.
WTOREK 12.12.
➤ Kijowski Międzynarodowy Instytut Socjologii (KMIS) na przełomie listopada i grudnia tego roku przeprowadził badanie wśród mieszkańców państwa ukraińskiego. W najnowszej ankiecie zapytano o kwestię dalszego prowadzenia działań zbrojnych skierowanych przeciwko rosyjskiej agresji przy potencjalnym zaniku pomocy z państw wspierających. Ponad połowa odpytywanych (58%) określiła, iż nawet jeśli wsparcie z Zachodu zostanie wyraźnie ograniczone, to należy prowadzić walkę, mimo występowania zagrożenia utraty kolejnych terytoriów. Z kolei 32% zapytanych oświadczyło, że lepszym rozwiązaniem będzie zawieszenie działań wojennych, pod warunkiem zapewnienia przez państwa Zachodu fundamentalnych gwarancji bezpieczeństwa, nawet jeśli spowoduje to odsunięcie możliwości odzyskania okupowanych terytoriów na czas nieokreślony. Pozostałe 10% ankietowanych nie wybrało żadnej z powyższych opcji. Szczegółowe wyniki badań są dostępne na oficjalnej stornie KMIS (materiał w j. angielskim).
➤ Minister Obrony Ukrainy Rustem Umerow oraz Naczelny Dowódca Sił Zbrojnych Ukrainy Walerij Załużny pojawili się z wizytą na stanowiskach żołnierzy ukraińskich na wschodnim kierunku operacyjnym. Z okazji Dnia Wojsk Lądowych minister Umerow wręczył odznaczenia państwowe zasłużonym wojskowym. Oprócz tego dowódca operacji sił połączonych generał pułkownik (generał brygady) Ołeksandr Syrski przedstawił ministrowi Umerowowi oraz generałowi Załużnemu aktualny przegląd sytuacji na wschodnim odcinku frontu. Ponadto dyskutowano na temat najważniejszych zapotrzebowań ukraińskich żołnierzy, kluczowych do eliminacji rosyjskiego agresora.
➤ Ukraińskie media poinformowały, że pod koniec listopada z Londynu do Kijowa dostarczono ponad 25 tys. książek różnych gatunków literackich zapisanych w języku angielskim. Przedsięwzięcie zostało zrealizowane w ramach wspólnej kooperatywy organizacji Book Aid International, PEN England oraz PEN International. Obecnie pozyskany zasób biblioteczny jest odpowiednio sortowany i przygotowywany do wysyłki do poszczególnych bibliotek w całej Ukrainie, a także do czytelni utworzonych w strefie przyfrontowej i okupowanej.
ŚRODA 13.12.
➤ W czasie wtorkowego spotkania prezydenta USA Joe Bidena z liderem państwa ukraińskiego Wołodymyrem Zełeńskim ogłoszono nowy pakiet wsparcia dla Ukrainy. Sprzęt o łącznej wartości 200 milionów dolarów w najbliższym ma zostać przekazany do dyspozycji ukraińskiego Ministerstwa Obrony. Niestety w oficjalnym komunikacie nie sprecyzowano o jakie maszyny oraz ekwipunek może się rozchodzić.
➤ Po zakończeniu wizyty w USA prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełeński przybył do Norwegii. Na miejscu lider państwa ukraińskiego spotkał się z premierem skandynawskiego kraju Jonasem Gahr Støre, z którym omówił wiele istotnych zagadnień, w tym dalsze udzielanie wsparcia dla walczącej Ukrainy. Nordycki szef Rady Ministrów stwierdził, że (cyt.) „Norwegia będzie nadal wspierać Ukrainę w jej walce o obronę. Zapewniamy ukierunkowane długoterminowe wsparcie dla państwa ukraińskiego w jej walce o wolność i demokrację. Wysiłki Ukrainy są ważne dla zapewnienia wolności i bezpieczeństwa również w Norwegii”.
➤ Premierka Danii Mette Frederiksen zapowiedziała, że jej rząd przedstawi krajowemu parlamentowi w dniu następnym propozycję pakietu pomocowego dla państwa ukraińskiego. Wsparcie ma objąć amunicję, czołgi oraz drony o łącznej wartości 1 miliarda euro. Mette Frederiksen wskazała, iż (cyt.) „jesteśmy na krytycznym etapie wojny i musimy zapewnić Ukrainie wszystko, czego potrzebuje do kontynuowania walki. Dlatego współpracujemy z partnerami oraz sojusznikami, aby zapewnić Ukrainie długoterminowe bezpieczeństwo”.
CZWARTEK 14.12.
➤ Rząd w Talinie podjął decyzję o udzieleniu stronie ukraińskiej długookresowego wsparcia militarnego o łącznej wartości niemalże 80 milionów euro. Przygotowywane dostawy będą obejmować przede wszystkim ręczne przeciwpancerne pociski kierowane Javelin, karabiny maszynowe, amunicję do broni strzeleckiej, pojazdy oraz okręty różnego rodzaju i zastosowania, a także sprzęt przeznaczony do nurkowania. Estoński resort obronny podkreślił, że trzeba wspierać stronę ukraińską aż do zwycięstwa, ponieważ stawką w toczącej się wojnie nie jest tylko niepodległość Ukrainy, ale także bezpieczeństwo Estonii, bezpieczeństwo transatlantyckie oraz bezpieczeństwo w globalnym rozumieniu.
➤ Kijowski Międzynarodowy Instytut Socjologii (KMIS) dokonał porównania kilku ostatnich badań socjologicznych dotyczących kwestii oddania części terytoriów państwa ukraińskiego w zamian za uzyskanie pokoju. Jak zauważyli socjologowie, wraz z upływem czasu wzrosła ilość popierających taką propozycję. W ostatnim badaniu na ustępstwa poszłoby 19% zapytanych (w poprzednich badaniach taką deklarację wskazało 8-10%, a w maju 2023 r – 14%). Z kolei przeciwko odstąpienia części terytoriów w zamian za gwarancje pokoju obecnie jest 74% ankietowanych (w wcześniejszych badaniach takie stanowisko zajęło 82-87% przepytywanych). Pełna analiza wyników badania jest dostępna na stronie KMIS (opracowanie w j. angielskim).
➤ Władze niemieckie zaktualizowały ponownie dedykowaną stronę internetową, na której są publikowane wykazy sprzętu wojskowego, który został przekazany przez Berlin do Ukrainy. Na ostatniej liście znalazły się następujące pojazdy i wyposażenie: jeden przeciwlotniczy system rakietowy Patriot wraz z zapasem rakiet, 9 gąsienicowych pojazdów terenowych Bandvagn 206, prawie 14 000 sztuk amunicji artyleryjskiej kalibru 155 mm, 3 zdalne systemy do rozminowywania, 14 systemów antydronowych, 8 ciągników siodłowych wraz z czterema naczepami, osiem cystern Zetros, cztery pojazdy (niesprecyzowanego typu) oraz 47 400 sztuk amunicji kal. 40 mm, a także 47 samochodów Toyota Land Cruiser.