Zapraszamy do pochylenia się nad naszym najnowszym artykułem poświęconym sprawie Ukrainy. W niniejszym materialnie zestawiono najważniejsze wydarzenia dla państwa ukraińskiego, które miały miejsce do 13 do 19 października 2023 roku. Poprzednie podsumowania można znaleźć na naszej stronie za pośrednictwem tego hiperłącza lub zakładki „Wojna na Ukrainie” na górze strony.
PIĄTEK 13.10.
➤ Kijowski Międzynarodowy Instytut Socjologii (KMIS) przeprowadził na przełomie września i października br. kolejne ankiety wśród mieszkańców Ukrainy. Tym razem badanych zapytano o ich gotowość do ustępstw terytorialnych względem rosyjskiego agresora w celu uzyskania pokoju i zachowania niepodległości państwa ukraińskiego. W porównaniu do ostatniego badania z maja 2023 roku odsetek popierających powyższą koncepcję wzrósł z 10% do 14%. Z kolei 80% nadal uważa, że jakiekolwiek ustępstwa względem Rosji są niedopuszczalne, nawet jeśli spowoduje to przedłużenie trwającego konfliktu. Z pełnym raportem ze zorganizowanego badania można zapoznać się na oficjalnej stronie Instytutu (tekst w j. angielskim).
➤ Rząd w Berlinie po raz kolejny zaktualizował stronę, na której publikuje dane dotyczące przekazanego Ukrainie sprzętu militarnego. W najnowszym zestawieniu znalazły się przede wszystkim cztery pojazdy gąsienicowe Bandvagn 206, cztery pojazdy przeznaczone dla Straży Granicznej, dwa ciągniki siodłowe HX81 o napędzie 8×8 wraz z naczepami, a także 82 terminale łączności satelitarnej, 50 systemów wykrywania dronów oraz 100 000 apteczek i prawie 27 800 plecaków.
➤ Międzynarodowe instytucje bankowe zaplanowały przyznanie kolejnego wsparcia finansowego dla państwa ukraińskiego. Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) ogłosił przyznanie 30 mln euro na projekty dotyczące infrastruktury miejskiej oraz miejskiego transportu publicznego, z naciskiem na wielkie aglomeracje – Kijów, Lwów i Odessa. Z kolei niemiecki bank rozwoju KfW przyznał dotację w wysokości 76 mln euro dla ukraińskiej firmy zajmującej się energetyką „Ukrenergo” na wzmocnienie protekcji kompleksów infrastruktury krytycznej, a także ich renowację i modernizację oraz budowę nowych sieci przesyłowych.
SOBOTA 14.10.
➤ Rosyjskie media podały wiadomość, że nad miastem Soczi została aktywowana obrona przeciwlotnicza. Lokalni mieszkańcy stwierdzili, że słyszeli około 5 lub 6 donośnych eksplozji. W ich wyniku w niektórych domach miało zgasnąć światło. Nie pojawiły się żadne doniesienia o potencjalnych ofiarach. Rosyjski resort wojskowy stwierdził, że przeciwlotniczy agresora strącili dwa drony nad wodami Morza Czarnego niedaleko aglomeracji. Do tej pory (18.10.23, godz. 18:00) nie pojawiły się żadne konkretniejsze dane na temat tych zdarzeń.
➤ Ukraińskie Centrum Strategii Transportowych poinformowało, iż następny konwój składający się z trzech statków towarowych kieruje się do ukraińskich portów w rejonie Odessy. W szczegółach wymieniono charakterystyki jednostek – były to: MAX EMPEROR o nośności 91,8 tys. ton, GLORIA G o nośności 74,4 tys. ton oraz JOLANDA o nośności 180,6 tys. ton. Ten ostatni najprawdopodobniej będzie transportował rudę żelaza. Do tej pory z korytarza utworzonego przez stronę Ukraińską wzdłuż wybrzeża Morza Czarnego, po zerwaniu przez Rosjan tzw. „Inicjatywy zbożowej”, skorzystało 29 jednostek pływających.
➤ Premier Ukrainy Denys Szmyhal oświadczył, że z Funduszu Eliminacji Skutków Agresji Zbrojnej przeznaczono 62,3 mld hrywien na wiele różnych programów naprawczych, z czego prawie 1,7 mld hrywien trafiło do obwodu sumskiego, a dla obwodu czernihowskiego przeznaczono 673 mln hrywien. Wspomniane finanse zostaną przede wszystkim skierowane na dokończenie przygotowań do zimy, rozpoczęcie i pomyślne zakończenie sezonu grzewczego, przywrócenie oraz zapewnienie „komponentu socjalnego”.
NIEDZIELA 15.10.
➤ Przywódca Federacji Rosyjskiej (a także zbrodniarz wojenny) Władimir Putin stwierdził, że kontrofensywa Sił Zbrojnych Ukrainy (SZU) miała rzekomo „utknąć w martwym punkcie”, w wyniku czego podobno „poniosła całkowitą porażkę”. Jednocześnie Putin określił, że „strona przeciwna [SZU – dop. PT] przygotowuje nowe aktywne operacje ofensywne”, więc rosyjscy żołnierze mają odpowiednio działać, prowadząc na całej linii frontu prowadząc tzw. „aktywną obronę”. Na marginesie warto zwrócić uwagę, że słowa Putina o porażce działań ofensywnych można by raczej przypisać armii rosyjskiej (chociażby w stosunku do słynnych buńczucznych zapowiedzi o „wzięciu Kijowa w ciągu 3 dni”). Czy ukraińska ofensywa odniosła porażkę? Tego nie da się jednoznacznie wskazać, ponieważ międzynarodowa opinia publiczna (w tym również eksperci oraz „eksperci z Twiettera/X”) nie posiada wiedzy o założeniach wyznaczonych przez sztab SZU na czas prowadzonych operacji zaczepnych. Warto o tym pamiętać.
➤ Szef Narodowego Banku Ukrainy Andrii Pysznyj powiadomił, iż Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW) ogłosił uruchomienie Funduszu Budowania Potencjału dla Ukrainy, na który darczyńcy przeznaczyli już 14 mln dolarów. Zgromadzone kwoty pozwolą na pokrycie potrzeb związanych z realizacją koncepcji rozwijania potencjału państwa ukraińskiego oraz skutecznego wdrażania niezbędnych reform.
➤ Jake Sullivan, doradca ds. bezpieczeństwa narodowego USA podał do publicznej wiadomości, że prezydent Stanów Zjednoczonych Joe Biden zwróci się do Kongresu z prośbą o przeznaczenie ponad 2 mld dolarów na równoległą pomoc dla Ukrainy oraz Izraela. Amerykański urzędnik nie doprecyzował co mogłoby wchodzić w skład pakietu wsparcia dla strony ukraińskiej. Ogólnikowo wskazał, że wspomniany pakiet (cyt.) „obejmie niezbędny sprzęt wojskowy do obrony wolności, suwerenności i integralności terytorialnej Ukrainy”.
PONIEDZIAŁEK 16.10.
➤ Do ukraińskiej stolicy przybyła specjalna przedstawicielka USA ds. odbudowy Ukrainy Penny Pritzker. Jest to pierwsza wizyta amerykańskiej delegatki w państwie ukraińskim od czasu objęcia stanowiska w połowie września 2023 roku. W Kijowie Penny Pritzker spotkała się prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełeńskim. Przedstawiciele obu państw rozmawiali przede wszystkim na temat pomocy makrofinansowej dla Ukrainy na 2024 r., odnowienia zniszczonych obiektów, a także wykorzystania zamrożonych rosyjskich aktywów do odbudowy kraju.
➤ Zachodnie media poinformowały, że w ramach nowej procedury udało się sprowadzić do Ukrainy czwórkę nieletnich, którzy wcześniej zostali uprowadzeni przez Federację Rosyjską. Głównym mediatorem w akcji było państwo Katar, które pośredniczyło w tajnych kilkumiesięcznych negocjacjach pomiędzy obiema stronami, a także zorganizowało powrót ukraińskich dzieci do ojczyzny. Katarscy dyplomaci w rozmowie z mediami podkreślili, iż jest to pierwszy krok w realizacji mechanizmu sprowadzania do własnego kraju ukraińskich nieletnich przymusowo przebywających w Rosji.
➤ Kijowski Międzynarodowy Instytut Socjologii (KMIS) opublikował kolejne dane dotyczące badania socjologicznego przeprowadzonego na przełomie września i października. W tej części ankiety zapytano Ukrainki i Ukraińców o ich ocenę relacji na linii przywództwo polityczne – dowództwo armii. W porównaniu do wcześniejszej analizy wzrosłą liczba osób z 14% do 32%, które uważają, że występują znaczne napięcia pomiędzy gabinetem prezydenta Wołodymyra Zełeńskiego a sztabem generała Wałerijego Załużnego. Z kolei ponad połowa ankietowanych 54% twierdzi, iż żadne nieporozumienia nie występują pomiędzy oboma grupami i ściśle ze sobą współpracują. Jest to znaczny spadek, w porównaniu do badań z września, gdzie 71% zajęło takie stanowisko. Z pełnym opracowaniem tej części badania można zapoznać się na stronie Instytutu (materiał w j. angielskim).
WTOREK 17.10.
➤ Siły Operacji Specjalnych Ukrainy (Силы специальных операций – ССО) podały do wiadomości, że przy współpracy z innymi ukraińskimi jednostkami wojskowymi, w nocy z poniedziałku na wtorek przeprowadzono operację o kryptonimie „Dragonfly”. W czasie akcji zaatakowano lotniska wojskowe rosyjskich okupantów w rejonie miast Berdiańsk oraz Ługańsk. W wyniku ukraińskiego uderzenia zniszczono dziewięć śmigłowców o różnych modyfikacjach, specjalny sprzęt, który znajdował się na lądowiskach, system obrony przeciwlotniczej, skład amunicji oraz uszkodzono pasy startowe. Ponadto wielu wrażych oficerów (w tym również pilotów) miało zostać rannych lub zabitych w skutek zorganizowanego ataku. Chociaż pierwotnie nie określono jakie uzbrojenie stało za ukraińskim sukcesem, to na podstawie zdjęć zamieszczonych w Internecie, a także wtorkowego wystąpienia prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełeńskiego, to można stwierdzić, że rosyjskie lotniska „oberwały” amerykańskimi pociskami balistycznymi MGM-140 ATACMS (pierwszy raz oficjalnie użytymi w tym konflikcie).
➤ Służba prasowa Parlamentu Europejskiego ogłosiła, iż została poparta inicjatywa Komisji Europejskiej dotycząca stworzenia funduszu wsparcia dla państwa ukraińskiego w wysokości 50 mld euro. W głosowaniu koncepcję poparło 512 eurodeputowanych, przeciwko było 45, a 63 wstrzymało się od głosu. Po ustaleniu wspólnego stanowiska w tej sprawie przez Radę Unii Europejskiej rozpoczną się negocjacje z poszczególnymi państwami członkowskimi UE. Docelowo fundusz dla Ukrainy ma zostać zorganizowany na lata 2024-2027 jako dotacje i pożyczki na wsparcia odbudowy, rekonstrukcji i modernizacji państwa ukraińskiego.
➤ Rzecznik armii amerykańskiej na Europę i Afrykę (USAREUR-AF) pułkownik Martin O’Donnell oświadczył, że wszystkie obiecane przez USA czołgi M1 Abrams (w liczbie 31 maszyn) dotarły już do Ukrainy. Ponadto amerykański rzecznik potwierdził, że do ukraińskiego kraju powrócili już wojskowi, którzy odbywali szkolenie na zachodzie z obsługi i konserwacji wspomnianych czołgów Abrams. Wraz z nimi do ojczyzny przywieziono amunicję oraz części zamienne do tych maszyn bojowych. Dostawy pojazdów pancernych z USA zostały zrealizowane po dziesięciu miesiącach od zapowiedzi prezydenta Joe Bidena.
ŚRODA 18.10.
➤ Ministerstwo Obrony Ukrainy powiadomiło, że w ostatnim czasie na stan wojsk pancernych przyjęto kolejne warianty dostarczonych zachodnich czołgów w postaci Leoparda 1A5, Leoparda 2A5 oraz Leoparda 2A6. Przy okazji ukraiński resort obronny podziękowała parterom za udzielenie pancernego wsparcia. Na temat przekazanych czołgów Leopard przygotowaliśmy specjalny materiał, dostępny na naszej stronie, do którego odsyłamy w tym miejscu.
➤ Ministerstwo Gospodarki Ukrainy przedstawiło najnowsze dane dotyczące postępu rozminowywania „skażonych” obszarów kraju. Od początku bieżącego roku przebadano ponad 225 tys. hektarów gruntów rolnych, które w pierwszej kolejności mają zostać przywrócone do użytku gospodarczego. W ostatnim tygodniu skontrolowano 5 tysięcy hektarów tego rodzaju, z czego najwięcej – prawie 4,2 ha sprawdzono w obwodzie chersońskim. Łącznie przebadano już ponad 47% ogółu gruntów rolnych kraju, które jako pierwsze mają zostać przywrócone do funkcjonowania rolnictwa, z czego w obwodzie charkowskim sprawdzono 28%, w obwodzie chersońskim – 48%, a w obwodzie mikołajowskim – 79%.
➤ Kijowski Międzynarodowy Instytut Socjologii (KMIS) przedstawił następne wyniki badań przeprowadzonych na przełomie września i października. W tej części ukraińskich ankietowanych zapytano o ich nastawienie do dołączenia do międzynarodowych organizacji. Ponad połowa – 54% wskazało, że dołączenie do Sojuszu Północnoatlantyckiego musi być priorytetem. Z kolei 24% określiło, że w pierwszej kolejności należy przystąpić do Unii Europejskiej. Natomiast pozostali (22%) nie chcą dołączyć do żadnej z powyższych organizacji lub nie mają zdania w tej sprawie. Podobnie jak w przypadku poprzednich części badania, z pełnym materiałem można zapoznać się na stronie Instytutu (tekst w j. angielskim).
CZWARTEK 19.10.
➤ Wiceminister handlu i integracji Kazachstanu Kairat Torebajew ogłosił, że jego kraj zakazał eksportu do Rosji 106 rodzajów zaawansowanych technologicznie towarów, które mogłyby zostać zastosowane przy prowadzeniu działań wojennych. Wśród zablokowanych produktów znalazły się drony, chipy elektroniczne, jak również pozostała elektronika możliwa do wykorzystania w czasie konfliktu zbrojnego. Jednocześnie wiceminister podkreślił, iż import z Federacji Rosyjskiej do Republiki Kazachstanu nadal jest realizowany.
➤ Rada Najwyższa Ukrainy poparła w pierwszym czytaniu projekt ustawy delegalizujący w państwie ukraińskim działalność organizacji religijnych blisko związanych z Federacją Rosyjską, co docelowo może poskutkować zawieszeniem funkcjonowania Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Moskiewskiego. Regulacja została zaakceptowana przez 267 deputowanych ludowych na 423 miejsca w ukraińskim parlamencie. (Uwaga na marginesie – Rada Najwyższa Ukrainy do 2019 roku liczyła łącznie 450 „krzeseł”, jednakże po rosyjskim ataku na Krym oraz Donbas, pozycje przeznaczone dla polityków z tamtych regionów pozostają puste do dnia dzisiejszego w ramach symbolicznego gestu).
➤ Fundacja „Demokratyczne Inicjatywy” im. Ilko Kuczeriwa zapytała mieszkańców 30 różnych państw na świecie o ich nastawienie do dalszego wspierania sprawy ukraińskiej przez administrację rządową w danym kraju. Według ustaleń badań średnio 29% ankietowanych określiło, iż „zdecydowanie zgadza się” na prowadzenie dalszej pomocy, z kolei 40% „raczej zgadza się” z takim działaniem. Przeciwne nastawienie do wsparcia dla Ukrainy zadeklarowało odpowiednio 20% („raczej się nie zgadzam”) oraz 11% („zdecydowanie się nie zgadzam”). Największe poparcie dla sprawy ukraińskiej wskazali mieszkańcy Portugalii (86%), Szwecji (81%) i Australii (80%). Wysokie poparcie utrzymuje się również w Wielkiej Brytanii (79%) oraz Kanadzie (78%). W przypadku USA dalsze poparcie pokazało 70% ankietowanych. Niestety w badaniach nie zapytano obywateli Rzeczpospolitej o ich obecne nastawienie do wsparcia dla strony ukraińskiej. Z pełną analizą wyników można zapoznać się na oficjalnej stronie fundacji (na dzień 20 października br. tekst dostępny tylko w j. ukraińskim).
