Zachęcamy do lektury naszego ostatniego opracowania w temacie bieżących działań wokół Ukrainy. Niniejszy materiał obejmuje zdarzenia, które miały miejsce od 15 do 21 września 2023 roku. Poprzednie podsumowania można znaleźć na naszej stronie za pośrednictwem tego hiperłącza lub zakładki „Wojna na Ukrainie” na górze strony.
PIĄTEK 15.09.
➤ Ołeksandr Kubrakow, minister infrastruktury Ukrainy poinformował, że kolejny statek, który wcześniej był zablokowany w ukraińskiej marinie z powodu rosyjskiej agresji, bezpiecznie opuścił port w Odessie i skierował się wzdłuż wybrzeży Morza Czarnego w kierunku Bosforu. Na pokładzie masowca o nazwie PUMA, płynącego pod flagą Kajmanów, znalazło się 16 tys. ton metalu i 14 tys. ton rzepaku.
➤ Centrum Koordynacji Postępowania z Jeńcami Wojennymi podało wiadomość za pośrednictwem mediów społecznościowych, iż na stronę ukraińską udało się sprowadzić 51 ciał kolejnych obrońców ojczyzny. W detalach wskazano, że przy akcji kooperację, oprócz Centrum, prowadziły Kwatera Koordynacyjna ds. Leczenia Jeńców Wojennych, Departament Współpracy Cywilno-Wojskowej Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych Ukrainy oraz Departament ds. Osób Zaginionych w Szczególnych Okolicznościach Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Od czasu rosyjskiej inwazji w lutym 2022 roku Ukraina odzyskała ciała 1832 poległych żołnierzy.
➤ Ministerka obrony Belgii Ludivine Dedonder przekazała informację, że rząd w Brukseli zaakceptował uczestnictwo kraju w organizacji szkoleń dla ukraińskich oficerów z obsługi oraz prac prowadzonych przy myśliwcach F-16. W szczegółach podano, iż w Belgii trening przejdzie sześciu ukraińskich instruktorów i czterech specjalistów ds. planowania misji. Co więcej belgijski resort obronny w najbliższych tygodniach wyśle do Danii swoich wojskowych, którzy będą asystować przy prowadzeniu szkoleń dla Ukraińców z obsługi wcześniej wymienionych samolotów F-16.
SOBOTA 16.09.
➤ William LaPlante, Asystent Sekretarza Obrony USA ds. Zakupów i Utrzymania zawiadomił, iż strona ukraińska otrzymała ze Stanów Zjednoczonych specjalne drukarki 3D do drukowania części zamiennych dla sprzętu wojskowego. Równocześnie LaPlante oświadczył, że w zeszłym tygodniu wysłannicy z Ukrainy ukończyli szkolenie z wykorzystania wspomnianych drukarek 3D. Amerykański urzędnik podkreślił, że „druk 3D pozwala robić niesamowite rzeczy, nie tylko ze względu na szybkość. Można tworzyć części, których nie dałoby się wykonać konwencjonalnie”.
➤ Mer miasta Kijów Witalij Kliczko poinformował, że firma Quantum Systems pochodząca z Niemiec przekaże Kijowowi sto taktycznych dronów nowej generacji. Opisywane maszyny przeszły już testy w Ukrainie. Według włodarza ukraińskiej stolicy sprzęt zostanie wysłany do żołnierzy walczących na froncie w niedalekiej przyszłości. Porozumienie dotyczące dostaw zostało zawarte w czasie corocznego szczytu Stern Stewart Institute, który został zorganizowany w Niemczech.
➤ Amerykański dwutygodnik o tematyce biznesowej Forbes obliczył, na podstawie dostępnych danych, ile pieniędzy Federacja Rosyjska wydała na prowadzenie wojny z Ukrainą. Pełna kwota szacowana jest na około 167,3 miliardów dolarów. Według analityków gazety Rosja codzienne wydaje około 300 milionów dolarów na prowadzenie działań bojowych. Najbardziej dotkliwe wydatki Rosjanie ponieśli w sferze wsparcia operacji wojennych (51,3 mld dolarów). Niżej w zestawienu uplasowały się pensje wojskowe (35,1 mld dolarów), odszkodowania dla rodzin poległych (25,6 mld dolarów) i rannych (21 mld dolarów) oraz koszt zniszczonego sprzętu (34 mld dolarów).
NIEDZIELA 17.09.
➤ Ukraińskie Ministerstwo Energii podało wiadomość, że od czasu rozpoczęcia rosyjskiej inwazji na Ukrainę rząd w czeskiej Pradze zorganizował już dwanaście transportów pomocy humanitarnej, o łącznej masie 45 ton, składający się z rzeczy niezbędnych do funkcjonowania przedsiębiorstw energetycznych, takich jak przekładniki prądowe, przekładniki napięciowe, samochody osobowe, a także inny sprzęt i materiały niezbędne do odbudowy obiektów infrastruktury energetycznej, które zostały uszkodzone w wyniku rosyjskich ataków.
➤ Minister obrony narodowej Kanady Bill Blair zapowiedział, iż jego kraj przekaże „na rzecz Międzynarodowego Funduszu na rzecz Ukrainy, inicjatywy kierowanej przez Wielką Brytanię, mającej na celu pozyskanie pomocy wojskowej dla Kijowa” darowiznę w wysokości 33 milionów dolarów kanadyjskich (24,38 miliona dolarów amerykańskich). Opisywane fundusze zostaną skierowane na zakup rakiet przeciwlotniczych krótkiego i średniego zasięgu, a także systemów związanych z protekcją obiektów infrastruktury krytycznej w Ukrainie.
➤ Przedstawiciele armii ukraińskiej ogłosili w mediach społecznościowych, publikując odpowiednie zdjęcia i filmy, że oficjalnie udało się oswobodzić miejscowość Kliszczijiwka w obwodzie donieckim, niedaleko miasta Bachmut. Sukces odbicia wioski przypadł 80. Samodzielnej Brygadzie Desantowo-Szturmowej, 5. Samodzielnej Brygadzie Desantowo-Szturmowej oraz połączonej brygadzie policji narodowej o dosłownej nazwie „Wściekłość” (ukr. Лють).
PONIEDZIAŁEK 18.09.
➤ Ołeh Nemczinow, minister Gabinetu Ministrów przekazał wiadomość, że tego dnia na posiedzeniu rząd Ukrainy odwołał sześciu wiceministrów obrony i sekretarza stanu w tymże ministerstwie. Na liście zdymisjonowanych znalazła się również Hanna Malar, znana z prowadzenia briefingów na temat postępów prowadzonych na froncie przez ukraińskie wojska (o których niejednokrotnie pisaliśmy w naszych podsumowaniach). Opisywane roszady w ukraińskim resorcie obronnym nie powinny dziwić – zgodnie z tamtejszym prawem, w przypadku odwołania ministra (tutaj – ministra obrony Ołeksija Reznikowa), pierwszy wiceminister i wiceministrowie są odwoływani przez Gabinet Ministrów.
➤ Rosyjskie media orz okoliczni mieszkańcy poinformowali, że doszło do eksplozji w pobliżu budynków tzw. „administracji” pseudorepubliki tzw. „Donieckiej Republiki Ludowej” w centrum Doniecka. Rosjanie oficjalnie twierdzą, że budynek „doznał niewielkich uszkodzeń”, jednak materiały audiowizualne dostępne w Internecie wskazują, iż obiekt otrzymał przynajmniej jedno bezpośrednie trafienie.
➤ Minister obrony Niemiec Boris Pistorius ogłosił zorganizowanie kolejnego pakietu wsparcia militarnego dla państwa ukraińskiego. Wartość przygotowywanych dostaw będzie opiewać na 400 mln euro. Najnowszy transport będzie obejmował amunicję wybuchową, pociski moździerzowe i rakiety, a także pojazdy opancerzone, systemy rozminowywania, odzież zimową i generatory prądotwórcze. Przedstawiciel niemieckiego resortu nie wskazał jednak w jakich ilościach oraz w jakim terminie można spodziewać się przekazania przedstawionego wyposażenia do Ukrainy.
WTOREK 19.09.
➤ Minister infrastruktury Ukrainy Ołeksandr Kubrakow podał wiadomość, iż pierwszy statek wypełniony ukraińskimi płodami rolnymi opuścił port w Czarnomorsku i wyruszył w podróż przez nowo wytyczony tzw. „korytarz zbożowy” na Morzu Czarnym. Na pokładzie maszyny o nazwie RESILIENT AFRICA znalazły się 3 tysiące ton pszenicy, która docelowo ma trafić do jednego z krajów afrykańskich.
➤ Minister obrony Danii Troels Lund Poulsen ogłosił, że jego kraj wraz z innymi partnerami zakupi dodatkowe 45 czołgów dla armii ukraińskiej. Dostawy mają objąć 30 czołgów Leopard 1 oraz 15 czołgów T-72. Choć przedstawiciel duńskiego resortu obronnego nie dodał dalszych szczegółów, to można wysunąć założenie, iż partnerami najprawdopodobniej będą Holandia i Niemcy (w zakresie Leopardów 1) oraz być może Czechy (w aspekcie czołgów T-72, aczkolwiek w tym przypadku trzeba postawić duży znak zapytania). W przypadku pojawienia się kolejnych detali w opisywanym temacie, to na pewno zostanie to zawarte w jednym z naszych kolejnych piątkowych podsumowań.
➤ Minister obrony Norwegii Bjørn Arild Gram zawiadomił, iż jego ojczyzna planuje dostarczyć do Ukrainy około 50 gąsienicowych pojazdów transportowych (nazywanych potocznie ciężarówkami na gąsienicach). Dzięki opisywanym pojazdom będzie można dostarczać towary, żywność i wodę, amunicję oraz medykamenty na tereny, gdzie nie ma dróg lub zostały zniszczone w wyniku działań wojennych. Opisywane maszyny znajdowały się w rezerwie norweskiej armii. Obecnie przechodzą przegląd i niezbędną renowację, a następnie zostaną wysłane do państwa ukraińskiego.
ŚRODA 20.09.
➤ Ukraiński Wywiad Wojskowy przekazał informację, że w ostatni poniedziałek nieznane osoby podłożyły ładunki wybuchowe pod pojazdami latającymi na rosyjskim lotnisku wojskowym „Czkałowski”, położonym około 30 kilometrów od Moskwy. W skutek akcji sabotażowej poważnie uszkodzone zostały dwa samoloty (pasażerski An-148 oraz zwiadu elektronicznego Ił-20) oraz śmigłowiec bojowy Mi-28N. Oprócz tego lekkie uszkodzenia odnotowano na kolejnej maszynie (An-148). Obecnie rosyjscy funkcjonariusze zabezpieczyli obszar aerodromu i poszukują osób zaangażowanych w sabotaż.
➤ Siły Zbrojne Ukrainy potwierdziły, że w środę w godzinach porannych skutecznie ostrzelano stanowisko dowodzenia Floty Czarnomorskiej, ulokowane w Sewastopolu na okupowanym przez Rosjan Krymie. Jednakże przedstawiciele ukraińskiej armii nie podali dalszych szczegółów dotyczących przeprowadzonego ataku. Brakuje nawet informacji, czy zostało to zrealizowane za pomocą dronów, pocisków manewrujących Storm Shadow lub rakiet Neptun.
➤ Ministerstwo Transportu i Infrastruktury Rumunii przekazało wiadomość, że w godzinach porannych doszło do eksplozji pod pokładem statku towarowego, płynącego niedaleko rumuńskiego portu Sulina. Na pokładzie jednostki, poruszającej się pod banderą Togo, znajdowało się 12 członków załogi, w śród niej pięciu Syryjczyków, czterech Turków, jeden Libańczyk oraz jeden Egipcjanin. W wyniku incydentu nikt nie odniósł poważniejszych obrażeń fizycznych – jedna osoba miała siniaki, a jedenaście dostało ataku paniki. Jedną z możliwych przyczyn eksplozji na statku mogła być podwodna detonacja rosyjskiej miny morskiej, która, przemieszczając się z prądami i falami, przepłynęła z Morza Czarnego bliżej rumuńskiego wybrzeża.
CZWARTEK 21.09.
➤ Ukraińska grupa socjologiczna „Rejting” (ukr. Рейтинг) na początku września przeprowadziła kolejne badanie wśród mieszkańców Ukrainy. W najnowszej ankiecie zapytano o zaufanie oraz powiązania z ukraińską armią. Przytłaczająca większość odpytywanych (94%) ufa żołnierzom Sił Zbrojnych Ukrainy. Minimalnie mniej (93%) ankietowanych darzy zaufaniem weteranów Operacji Antyterrorystycznej (ATO), prowadzonej przez Ukrainę w Donbasie w latach 2014-2021. Niemalże połowa respondentów (49%) określiła, że wśród ich krewnych i znajomych są osoby, które uczestniczyły w działaniach bojowych we wschodniej Ukrainie w okresie od 2014 do 2021. W przypadku obecnie trwającego konfliktu 65% przepytywanych ma wśród swoich krewnych osoby, które walczyły lub walczą na froncie od 24 lutego 2022 roku. Z pełnymi wynikami przeprowadzonych badań można zapoznać się na oficjalnej stronie grupy socjologicznej (tekst w j. angielskim).
➤ Przedstawiciele Szwedzkich Sił Zbrojnych poinformowali, że w ostatnim czasie do Ukrainy dotarły czołgi Stridsvagn 122 w liczbie 10 sztuk. Oprócz jednostek pancernych do kraju powrócili ukraińscy czołgiści, którzy wcześniej byli szkoleni w tym skandynawskim państwie z obsługi wspomnianych czołgów Strv 122. Dowództwa Wojsk Lądowych Szwecji Mats Ludwig następująco skomentował ostatnią dostawę: „daliśmy im wszystko, co mogliśmy – doskonały sprzęt i dobrą wiedzę. Życzymy im sukcesu w wyzwoleniu ich kraju”. Przypomnijmy, że Stridsvagn 122 to szwedzki czołg podstawowy trzeciej generacji, który jest licencjonowaną wersją niemieckiego czołgu Leopard 2A5, z wprowadzonymi różnymi zmianami w jego konstrukcji. O dostawach czołgów Leopard dla Ukrainy pisaliśmy szerzej w jednym z dedykowanych artykułów, dostępnym pod tym linkiem.
➤ Ukraińskie Ministerstw Finansów przekazało informację, iż do krajowego budżetu trafiło 1,25 mld dolarów dotacji, zorganizowanej przez Stany Zjednoczone za pośrednictwem Wielostronnego Funduszu Powierniczego Banku Światowego. Zgromadzone środki zostaną skierowane przede wszystkim na zagwarantowanie wypłaty emerytur, realizacji płatności dla pracowników Państwowej Służba Ukrainy ds. Sytuacji Nadzwyczajnych, wypłacanie pensji pracownikom służby zdrowia, urzędnikom służby cywilnej oraz nauczycielom.