Zachęcamy pochylić się nad naszym kolejnym opracowaniem powiązanym z aktualnymi wydarzeniami dotyczącymi Ukrainy. Niniejszy tekst obejmuje zdarzenia, które miały miejsce w przeciągu siedmiu ostatnich dni, od 3 do 9 marca 2023 roku. Poprzednie podsumowania można znaleźć na naszej stronie za pośrednictwem tego hiperłącza lub zakładki „Wojna na Ukrainie” na górze strony. Ze względów technicznych dotychczasowa czerwona pinezka została zastąpiona innym punktorem tekstowym (➤). Pozostałe elementy (i „rozkład jazdy z Ruskimi…”) pozostają bez zmian.
PIĄTEK 03.03.
➤ Ministerstwo ds. reintegracji tymczasowo okupowanych terytoriów Ukrainy poinformowało, że przy wsparciu Biura Komisarza ds. Osób Zaginionych udało się zwrócić na terytorium pod kontrolą wojsk ukraińskich ciała 17 poległych obrońców ojczyzny. Ministerstwo podkreślił, że przekazanie zostało dokonane „zgodnie z normami Konwencji Genewskiej”. Ukraiński resort przypomniał, że od czasu rozpoczęcia rosyjskiej inwazji w lutym zeszłego roku do dnia dzisiejszego udało się sprowadzić zwłoki 1426 bojowników o niepodległość Ukrainy.
➤ Departament Obrony Stanów Zjednoczonych ogłosił nowy pakiet wsparcia dla strony ukraińskiej. Opisywana pomoc opiewa na 400 milionów dolarów i będzie składać się przede wszystkim z dronów, uzbrojenia do zwalczania bezzałogowych pojazdów latających, a także z zapasu amunicji artyleryjskiej. W szczegółach warto wymienić zaopatrzenie dla artyleryjskich systemów rakietowych HIMARS, pociski artyleryjskie kalibru 155 milimetrów, jak również amunicję do systemów rakietowych naprowadzanych na cel laserowo. W kwestii dronów w pakiecie znajdą się takie maszyny jak Switchblade 600, Altius 600, Jump 20. Ponadto dostawy obejmą wyposażenie do rozminowywania terenów, środki do prowadzenia bezpiecznej łączności oraz fundusze na prowadzenie szkoleń i zakup pozostałego wyposażenia.
➤ We Lwowie spotkały się pary prezydenckie z Litwy (prezydent Egils Levits i jego żona Andra) oraz Ukrainy (prezydent Wołodymyr Zełeński i pierwsza dama Ołena). Na miejscu przedstawiciele obu krajów złożyli kwiaty na Cmentarzu Łyczakowskim, w celu uhonorowania poległych żołnierzy Ukrainy. Następnie ukraińska delegacja udała się do jednego z lokalnych szpitali, gdzie są leczeni ukraińscy wojskowi, w tym uczestniczący w walkach o Bachmut. W placówce medycznej prezydent Wołodymyr Zełeński wręczył odznaczenia zasłużonym oficerom.
SOBOTA 04.03.
➤ Z wizytą do Ukrainy przybyła przewodnicząca Parlamentu Europejskiego Roberta Metsola. Na miejscu spotkała się z przewodniczącym Rady Najwyższej Ukrainy Rusłanem Stefanczukiem. W trakcie mityngu dyskutowano o sankcjach nałożonych na Federację Rosyjską, a także o sposobności ukrócenia omijania wspominanych obostrzeń. Ponadto analizowano chińską propozycję dotyczącą tzw. „planu pokojowego”, odnosząc się do formuły zaproponowanej przez prezydenta Wołodymyra Zełeńskiego.
➤ Niemiecki koncern zbrojeniowy ogłosił plany budowy fabryki czołgów w Ukrainie. O ambitnych zamiarach mówił prezes firmy Armin Papperger. Rzucał on odważnymi deklaracjami w omawianym temacie, takimi jak, roczna produkcja w ukraińskiej fabryce będzie wynosić 400 czołgów Panther w ciągu jednego roku, czy to, że zakłady będzie można bez problemu całkowicie zabezpieczyć osłoną przeciwlotniczą. Do powyższych rewelacji należy podchodzić jednak sceptycznie – nowy czołg KF51 Pnather (nie mylić z drugowojennym czołgiem PzKpfw V Panther) na chwilę obecną istnieje tylko jako demonstrator technologii (na kadłubie z czołgu Leopard 2 osadzono futurystycznie wyglądającą wieżę), a gwarancję 100% obrony zakładu przez atakami lotniczymi pozostawimy bez komentarza.
➤ We Lwowie odbyła się konferencja, na której podczas dyskusji panelowej głos zabrała Ołena Zełeńska. Pierwsza dama Ukrainy mówiła o przypadkach przemocy seksualnej dokonywanej przez żołnierzy Federacji Rosyjskiej. Do tej pory zarejestrowano 171 takich zdarzeń. W 39 przypadkach ofiarami agresora byli mężczyźni. Najmłodszy z nich miał 13 lat. Zełeńska podkreśliła, że o tych gwałtach wiadomo jedynie dlatego, iż ludzie mieli odwagę zgłosić takie zdarzenia. Oczywiście nie jest to kompletna lista zgłoszeń, ponieważ nie wszyscy są zdolni raportować takie sytuacja, a część osób nadal znajduje się na obszarach okupowanych przez rosyjskiego agresora.
NIEDZIELA 05.03.
➤ Rusłan Striłeć, minister ochrony środowiska i zasobów naturalnych Ukrain przekazał informację, iż jego resort opracował nową metodologię pozwalającą na rejestrowanie i obliczanie zniszczeń w środowisku naturalnym wyrządzonym przez żołnierzy Federacji Rosyjskiej. Według ustaleń ministerstwa szkody dokonane przez Rosjan wynoszą szacunkowo 2 miliardy hrywien (około 240 mln PLN). Wśród skutków rosyjskich działań wymienia się zanieczyszczenie gleby, powietrza, wód, zniszczenie zasobów naturalnych, a także spalone lasy. W kwestii terenów zalesionych prawie 3 miliony hektarów lasów zostało zniszczone w wyniku rosyjskiej inwazji. Wartość ta stanowi 1/3 obszaru zalesionego Ukrainy. Z kolei 500 tys. terenów lesistych obecnie znajduje się pod okupacją lub w strefie prowadzenia działań wojennych. Ponadto Rosjanie kontrolują obszary dziesięć parków narodowych, osiem rezerwatów przyrody oraz dwa rezerwaty biosfery. Jednocześnie 600 gatunków fauny i 750 gatunków flory jest zagrożonych wyginięciem
➤ Minister spraw zagranicznych Turcji Mevlüt Çavuşoğlu podczas swojego wystąpienia na konferencji ONZ oświadczył, że Ankara dokłada wszelkich starań, aby przedłużyć tzw. „porozumienie zbożowe”. Omawiana inicjatywa zapoczątkowana przez ONZ i Turcję w lipcu zeszłego roku pozwala na transport ukraińskich produktów rolnych drogą morską z portów w Odessie, Czarnomorsku i Piwdenny przez cieśninę Dardanele do krajów w Azji, Afryce i Europie. Porozumienie zostało przedłużone w listopadzie 2022 i obowiązuje do 18 marca bieżącego roku, chyba że wszystkie strony zaangażowane (Ukraina i Rosja) zgodzą się na dalszą prolongatę.
➤ Polska policja poinformowała, że w niedzielę zatrzymała mężczyznę, który w piątek miał podpalić karetki pogotowia, które miały zostać wysłane do Ukrainy. Podpalenie miało miejsce w godzinach wieczornych na parkingu budynkiem Urzędu Miasta i Gminy Radłów w powiecie tarnowskim (woj. małopolskie). W wyniku zaprószenia ognia jeden pojazd spłonął doszczętnie, a kolejny został poważnie uszkodzony. Mężczyźnie postawiono zarzuty – w tym wypadku kara będzie jednak wyższa, ponieważ nie jest to pierwsze podpalenie wykonane przez zatrzymanego. Wcześniej zaprószył ogień w lokalnych pustostanach i nieużytkach. Na chwilę obecną zastosowano dozór policji wobec podejrzanego.
PONIEDZIAŁEK 06.03.
➤ Do Litwy przybył wiceminister obrony Ukrainy generał broni Ołeksandr Pawluk. Na miejscu generał spotkał się z tamtejszym ministrem obrony Arvydasem Anušauskasem. Pawluk przedstawił stronie litewskiej wnioski wyciągnięte z prowadzenia integracji organizacji paramilitarnych ze strukturami Sił Zbrojnych Ukrainy. Przy tej okazji litewskie ministerstwo przypomniało, że udzieliło Kijowowi pomoc o wartości niemalże 409 milionów euro. Oprócz tego Wilno prowadzi szkolenie dla ukraińskich żołnierzy – w 2023 roku strona litewska zmierza przeszkolić 1600 wojskowych z Ukrainy.
➤ Służba Bezpieczeństwa Ukrainy (SBU) poinformowała, że jej funkcjonariusze w Odessie zatrzymali byłego członka nielegalnego ugrupowania militarnego „Sparta”, funkcjonującego po stronie tzw. „Donieckiej Republiki Ludowej” (DRL). Śledczy ustalili, że zatrzymany wstąpił do jednostki bojowej w 2015 roku i aktywnie uczestniczył w działaniach skierowanych przeciwko ukraińskim żołnierzom w strefie Operacji Antyterrostycznej (ATO) w Donbasie. W działalności aresztowanego można wymienić udział w walkach o lotnisko w Doniecku, pełnienie służby w punktach kontrolnych (tzw. blok-postach) oraz uczestniczenie w szkoleniu dla strzelców wyborowych. Podczas działań bojowych odniósł rany, więc opuścił szeregi „Sparty” i powrócił do rodzinnej Odessy. Tam przez długi czas ukrywał się przed ukraińskimi organami ścigania. Śledczy SBU w toku śledztwa ustalili jego miejsce pobytu i dokonali zatrzymania. Na miejscu zabezpieczono sprzęt komputerowy, telefon komórkowy oraz karty SIM wskazujące na prowadzenie przez mężczyznę dalszych kontaktów z przedstawicielami tzw. „DRL”.
➤ W mediach społecznościowych opublikowano film, na którym widać jak rosyjscy żołnierze dokonują kolejnej zbrodni wojennej. Na nagraniu widać ukraińskiego żołnierza – jeńca wojennego, który przed egzekucją pali papierosa i mówi „Chwała Ukrainie” (ukr. „Слава Україні”). Następnie rosyjscy najeźdźcy dokonują mordu za pośrednictwem serii za karabinów maszynowych. Do zdarzenia odniósł się szef kancelarii prezydenta Andrij Jermak, pisząc: „Zabicie więźnia to kolejna zbrodnia wojenna popełniona przez Rosjan. Jest elementem świadomej polityki terroru, którą kremlowska propaganda wybiela mitami o «nazistach». Za każdą taką zbrodnię wojenną będzie odpłata. Nikt nie będzie mógł się przed nią ukryć. Wszystkich znajdziemy.”
WTOREK 07.03.
➤ Storna rosyjska oraz ukraińska poinformowały, że we wtorek dokonano kolejnej wymiany jenieckiej, tym razem w proporcji 130 Ukraińców do 90 Rosjan. Wśród wyzwolonych znalazło się 87 walczących w Mariupolu (w tym 71 obrońców zakładów „Azowstal”), a także 35 wojskowych uczestniczących w działaniach w sektorze donieckim (okolice Bachmutu i Sołedaru). Spośród oswobodzonych jeńców 45 to żołnierze Sił Zbrojnych Ukrainy, 25 to członkowie Gwardii Narodowej Ukrainy, 23 to funkcjonariusze Straży Granicznej, 21 należy do Marynarki Wojennej Ukrainy, ośmiu to wojskowi z Obrony Terytorialnej, a kolejnych ośmiu to przedstawiciele Państwowej Służby Transportu Specjalnego.
➤ Mariusz Błaszczak, minister obrony narodowej potwierdził, że dziesięć z obiecanych 14 czołgów Leopard 2 trafi do Ukrainy w ciągu kilku najbliższych dni. Przypomnijmy, pierwsze cztery czołgi strona polska dostarczyła Kijowowi pod koniec lutego bieżącego roku (zob. Podsumowanie nr XXXVI). Ponadto Warszawa zadeklarowała przekazanie 60 czołgów PT-91 Twardy. Nie są to pierwsze pancerne dostawy z Polski dla Ukrainy. Pod koniec października zeszłego roku strona polska dostarczyła 200 czołgów T-72M1 / T-72M1R. W późniejszym czasie Polska przekazała kolejnych kilkadziesiąt czołgów z serii T-72.
➤ Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełeński dokonał zmian personalnych wśród szefostwa Służby Bezpieczeństwa Ukrainy. Ze swojego stanowiska został zwolniony Ihor Nosok – szef Wydziału Ochrony Tajemnic Państwowych i Licencjonowania SBU oraz Ołeksandr Prowotorow – szef Wydziału Wsparcia Ekonomicznego SBU. Ponadto prezydent Zełeński odwołał Borysa Bezrukoh – szefa biura SBU w obwodzie zaporoskim, a także Eduarda Fedorowa – szefa biura SBU w obwodzie sumskim. Część stanowisk została już obsadzona przez wytypowane osoby. Nie są to pierwsze zmiany w szefostwie SBU – najsłynniejsza miała miejsce w lipcu 2022 roku, gdy Rada Narodowa Ukrainy odwołała szefa całej struktury SBU – Iwana Bakanowa.
ŚRODA 08.03.
➤ W środę obchodziliśmy Międzynarodowy Dzień Kobiet. Z tej okazji życzenia płci pięknej złożył prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełeński, a także Naczelny Dowódca Sił Zbrojnych Ukrainy Walerij Załużny. Przywódca Ukrainy mówił: „Dziś należy podziękować wszystkim kobietom, które pracują, uczą, studiują, ratują, leczą, walczą o Ukrainę, wszystkim kobietom, które oddały życie za nasz kraj. Podziękować matkom, pamiętać, że dopóki żyje matka, można czuć się jak dziecko. Podziękować moim najbliższym za szacunek i siłę”. Z kolei generał Załużny podkreślał w swoich życzeniach, że „(…) każdego dnia [kobiety – dop. PT] wnosicie nieoceniony wkład w nasze zwycięstwo. Każda z was na swoim froncie. Jestem wdzięczny za Wasze poświęcenie na linii frontu i niezawodnych tyłach”.
➤ António Guterres, sekretarz generalny ONZ przybył w nocy z wizytą do Kijowa. Na miejscu spotkał się z prezydentem Wołodymyrem Zełeńskim w celu prowadzenia rozmów na temat przedłużenia funkcjonowania tzw. „inicjatywy zbożowej”. Bezpośrednia wizyta Guterresa wskazuje na to, iż ONZ bardzo zależy na dalszym egzystowaniu omawianego porozumienia. Przypomnijmy, wcześniej Rosjanie oświadczyli, że zgodzą się na przedłużenie inicjatywy, pod warunkiem, że „zostaną uwzględnione interesy ich własnych producentów rolnych” (por. Podsumowanie nr XXXVI).
➤ Rząd Łotwy podjął decyzję o nieodpłatnym przekazaniu stronie ukraińskiej ośmiu samochodów, które zostały skonfiskowane pijanym kierowcom w kraju. Pojazdy zostaną oddelegowane do dyspozycji Ministerstwo Obrony Ukrainy, Obwodowemu Szpitalowi Klinicznemu w Winnicy oraz terytorialnej jednostce medycznej Rady Kupiańskiej. Arvil Asheradens, łotewski minister finansów podkreślił, że omawiany koncept pojawił się zaledwie miesiąc temu, a został poparty praktycznie przez wszystkie resorty, a krajowy parlament jednomyślnie zatwierdził ten pomysł. W uzasadnieniu Łotysze uzasadniali, że przekazywane pojazdy mają na celu „usunięcie skutków stanu nadzwyczajnego związanego z wojną i wsparcia społeczeństwa ukraińskiego’. Pytaniem otwartym pozostaje to, czy na podobną inicjatywę możemy liczyć w Polsce?
CZWARTEK 09.03.
➤ W wyniku nocnego ostrzału rakietowego dokonanego przez wojska Rosyjskie, została zerwana linia zasilająca dla Zaporoskiej Elektrowni Jądrowej (EJ). W związku z powyższym w kompleksie elektrowni uruchomiono 18 generatorów zapasowych w celu zapewnienia bezpiecznego funkcjonowania całej placówki. Zgromadzone zapasy paliwa mogą pozwolić na ich nieustanną pracę przez dziesięć dni. W godzinach popołudniowych przedstawiciele firmy Ukrenergo zajmującej się przesyłem energii elektrycznej poinformowali, że elektrycy przywrócili sieciowy przesył energii do Zaporoskiej EJ, więc agregaty zaczęto stopniowo wyłączać.
➤ Od momentu wprowadzenia sankcji handlowych na Federację Rosyjską za nieuzasadnioną pełnoskalową inwazję na Ukrainę, za pośrednictwem Turcji był prowadzony tzw. „import równoległy”. Mówiąc w skrócie poprzez państwo tureckie do Rosji nielegalnie trafiały zachodnie produkty i technologie różnego rodzaju, które były objęte sankcjami. Sytuacja miała radyklanie zmienić się w czwartek, gdy turecki system celny niespodziewanie całkowicie zablokował tranzyt sankcjonowanych produktów z Europy do Federacji Rosyjskiej. Istnieją przesłanki, że taki ruch ze strony Ankary jest pokłosiem niedawnej wizyty sekretarza stanu USA Antony’ego Blinkena w Turcji.
➤ Zaledwie we wtorek polska strona deklarowała dostarczenie pozostałych 10 Leopardów 2 Ukrainie, a w czwartek minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak ogłosił, że ukraińscy czołgiści zakończyli szkolenie w naszym kraju. Ponadto minister potwierdził, że wszystkie zapowiedziane czołgi trafiły już do Ukrainy. Błaszczak zaznaczył, że oprócz polskich maszyn swoje Leopardy przekazała Kanada (4), Norwegia (8) oraz Hiszpanii (6). Jednocześnie strona polska ma prowadzić negocjacje z Madrytem w celu dostarczenia Ukrainie jeszcze czterech dodatkowych Leopardów 2.
Źródło: „Ukraińska Prawda„.
O autorze
