Piątkowe podsumowanie sytuacji wokół Ukrainy (I)

Po ponad stu dwudziestu dniach pełnoskalowej, nieuzasadnionej rosyjskiej agresji na Ukrainę zdecydowaliśmy się zmienić podejście do prowadzenia naszych relacji dotyczących ważnej kwestii Ukrainy. Nie oznacza to jednak, że ten konflikt nas już „znudził” (tak jak niektóre „mainstreamowe” media). Bynajmniej!

Codziennie członkowie redakcji Mówiąc Wprost śledzą wydarzenia dziejące się u naszego wschodniego sąsiada. Niestety po wspomnianych 120 dniach od rozpoczęcia inwazji, mówiąc wprost (nomen omen) brakuje nam czasu, a przede wszystkim sił, by niemalże codziennie przygotowywać rozbudowany post na temat Ukrainy.

W związku z powyższym zmieniamy nieco formułę – regularne podsumowania na temat Ukrainy będą pojawiać się raz w tygodniu, w piątek i będą zawierać wybrane – najważniejsze (w subiektywnym odczuciu redakcji) wydarzenia z minionych siedmiu dni, które dotyczyły Ukrainy.

PIĄTEK 24.06.

📌 Podczas szczytu w Brukseli przywódcy państw członkowskich Unii Europejskiej zaakceptowali decyzję o nadaniu Ukrainie statusu kandydata. Decyzję podjęła Rada Europejska, która oprócz Ukrainy, przyjęła także kandydaturę Mołdawii. Wspomniane kraje kandydackie znajdują się na początku długiej drogi, która, poprzez przeprowadzenia wielu głębokich reform wewnątrz państwa, umożliwi do struktur Unii Europejskiej.

📌 Koordynator Rady Bezpieczeństwa Narodowego Johna Kirby’ego w trakcie konferencji poinformował, że Ukraina otrzyma od USA koleją transzę wsparcia wojskowego o wartości 450 milionów dolarów. Pakiet pomocy obejmuje między innymi broń, amunicję artyleryjską, wyposażenie wojskowe, a także nowe wyrzutnie rakiet HIMARS. Od czasu rozpoczęcia pełnoekranowej rosyjskiej agresji na Ukrainę do tej pory Stany Zjednoczone wsparły rząd w Kijowie pomocą o wartości w sumie 6,1 miliardów dolarów.

📌 Minister sprawiedliwości Ukrainy Denys Maluśka przekazał informację, iż jego kraj złożył kolejny pozew przeciwko Rosji w Europejskim Trybunale Praw Człowieka. Pozew dotyczy naruszenia Europejskiej Konwencji Praw Człowieka przez Federację Rosyjską poprzez dokonanie nielegalnej inwazji na niepodległe terytoriom Ukrainy. W założonej sprawie Ukraina żąda, oprócz wycofania wojsk rosyjskich z okupowanych terytoriów, wypłacenia poszkodowanym w wyniku rosyjskich działań wojennych odszkodowania.

SOBOTA 25.06.

📌 Ukraińskie Ministerstwo Finansów poinformowało, że Ukraina oraz Niemcy podpisały porozumienie o przekazaniu 1 miliarda euro rządowi w Kijowie w ramach dotacji. Pozyskane fundusze mają trafić do budżetu ukraińskiego, a stamtąd przede wszystkim na wsparcie socjalne oraz humanitarne dla obywateli w okresie trwającego stanu wojennego.

📌 W wyniku kolejnego ostrzału przeprowadzonego przez wojska rosyjskie została uszkodzona infrastruktura jądrowego kompleksu naukowo-badawczego w Charkowie o nazwie „Źródło neutronów”. Informację tą zgłosił Charkowski Instytut Fizyki i Techniki, podlegający pod ukraińskie Narodowe Centrum Badawcze. W efekcie ostrzelania obiektu przez Rosjan została uszkodzona północna ściana budynku akceleratora, system wentylacji, obudowy generatorów diesla układu zasilania awaryjnego oraz elewacja głównego budynku kompleksu. Pracownicy placówki znajdujący się na miejscu starali się oszacować straty oraz odpowiednio zabezpieczyć cały obiekt. Nie było (i nie jest) to łatwe, ponieważ wciąż istnieje zagrożenie w postaci rosyjskiego ostrzału artyleryjskiego, a wspomniany kompleks badawczy był już wielokrotnie ostrzeliwany od czasu rozpoczęcia rosyjskiej inwazji na Ukrainę.

📌 Kijowska policja zatrzymała 29-latka, mieszkańca Doniecka, który sprzedawał ukraińskim wolontariuszom wspierającym wojskowych kamizelki kuloodporne o niskiej jakości. Zatrzymany prowadził nielegalny proceder w maju bieżącego roku. O „trefnych” kamizelkach wolontariusze poinformowali policję, a ta z kolei przeprowadziła test pozyskanych kamizelek. W wyniku badań okazało się, że nie spełniają one odpowiednich norm, dlatego też handlarz został ujęty. Na miejscu zatrzymania funkcjonariusze policji zabezpieczyli 10 kamizelek kuloodpornych, 100 tys. hrywien i mobilny terminal płatniczy.

NIEDZIELA 26.06.

📌 W godzinach porannych rosyjskie samoloty Tu-95 i Tu-160 znajdujące się w rejonie Morza Kaspijskiego wystrzeliły rakiety, które poleciały na ukraińską stolicę. Część pocisków została zatrzymana przez obronę przeciwlotniczą, jednak niektóre trafiły w obiekty cywilne w Kijowie. W wyniku ostrzału zostało trafione przedszkole oraz 9-cio kondygnacyjny budynek, gdzie na jego ostatnich piętrach wybuchł pożar. W wyniku rosyjskiego ataku zginęła jedna osoba, a 6 ludzi zostało rannych.

📌 Rząd Wielkiej Brytanii oświadczył, że jest gotowy przekazać 525 milionów dolarów w ramach zabezpieczenia pożyczki Banku Światowego dla Ukrainy. Przelew funduszy ma odbyć się jeszcze w tym roku. Omawiana pożyczka ma przede wszystkim pokryć koszty wynagrodzeń w sektorze publicznym, a także zostać przekazana na utrzymanie szkół oraz przedszkoli.

📌 Ukraiński koncern Energoatom poinformował, iż w godzinach porannych rosyjski pocisk rakietowy przeleciał „krytycznie nisko” nad kompleksem Południowoukraińskiej Elektrowni Jądrowej, zlokalizowanej około 80 km na północny zachód od miejscowości Mikołajów. Całe zdarzenie zostało zarejestrowane na materiale filmowym. Energoatom podkreślił, że takie działania wojsk rosyjskich jest „terroryzmem nuklearnym”, co stanowi zagrożenie „nie tylko Ukrainy, ale całej Europy”.

PONIEDZIAŁEK 27.06.

📌 Prezydent Mołdawii Maia Sandu zjawiła się w Kijowie w ramach oficjalnej wizyty. Oprócz odwiedzenia ukraińskiej stolicy Sandu pojechała również do miast: Borodzianka, Irpień oraz Bucza. Ponadto prezydent Mołdawii spotkała się z liderem Ukrainy Wołodymyrem Zełeńskim.

📌 Rosjanie ostrzelali rakietami z bombowców Tu-22M3 centrum handlowe w  ukraińskim mieście Krzemieńczuk. W wyniku rosyjskiego ataku zginęło co najmniej 20 osób, a 59 zostało hospitalizowanych. Na miejscu zdarzenia przez wiele dni pracowały służby medyczne, policja oraz strażacy, którzy starali się ugasić ogień, a także ewakuować ludzi uwięzionych pod gruzami oraz nieść pomoc poszkodowanym. Następnego dnia rosyjskie ministerstwo obrony wydało absurdalne oświadczenie, wskazujące na to, iż powodem pożaru w centrum handlowym była „detonacja zmagazynowanej [tam] amunicji do broni zachodniej”.

📌 W ramach zbiórki charytatywnej Ukraińcy w przeciągu trzech dni zebrali fundusze w wysokości 450 milionów hrywien, pozwalających na zakup trzech tureckich dronów rozpoznawczo-bojowych Bayraktar TB2. Producent ze Stanbułu odmówił jednak przyjęcia pieniędzy i ogłosił, że trzy wspomniane bezzałogowe statki powietrzne dostarczy na Ukrainę całkowicie za darmo. Firma Baykar Technology poprosiła, by pozyskane fundusze zostały przekazane na pomoc w walce ukraińskim żołnierzom.

WTOREK 28.06.

📌Ukraińskie Ministerstwo ds. Reintegracji Ziem Czasowo Okupowanych poinformowało, że w obwodzie zaporoskim doszło do kolejnego etapu procesu zwrotu ciał zabitych ukraińskich żołnierzy. W wyniku działań na stronę ukraińską powróciło 46 poległych, z czego 21 było obrońcami komplesku „Azowstal” w Mariupolu. Rząd w Kijowie zadeklarował godny pochówek dla żołnierzy, którzy powrócili na „łono Ojczyzny”.

📌 Tego samego dnia doszło również do wymiany żywych żołnierzy ukraińskich oraz rosyjskich – zamiany dokonano na pograniczu obwodu chersońskiego oraz mikołajowskiego. Na stronę Ukraińską powróciło 14 żołnierzy, a także dwóch oficerów oraz jeden cywil. Część osób wymagała dalszej hospitalizacji. Z kolei na tereny okupowane przez wojska rosyjskie Ukraina odesłała 15 wojskowych.

📌 Francuski minister obrony Sébastien Lecornu ogłosił podczas rozmowy z mediami znad Sekwany, iż rząd z Paryża wkrótce przekaże Ukrainie określoną pływających kołowych transporterów opancerzonych VAB (fr. Véhicule de l’Avant Blindé; pl. Opancerzony pojazd awangardy). Minister obrony podkreślił, że armia ukraińska potrzebuje być bardzo mobilna, by unikać ostrzału np. artyleryjskiego wroga, dlatego Francja przekaże wspomniane wyżej maszyny. Lecornu nie sprecyzował kiedy oraz w jakiej ilości pojazdy trafią na Ukrainę, jednakże kilka dni wcześniej na Słowacji zauważono eszelon kolejowy przewożący francuskie transportery VAB w kierunku wschodnim.

ŚRODA 29.06.

📌 Premier Kanady Justin Trudeau ogłosił, iż jego kraj zapewni dodatkowe wsparcie finansowe dla Ukrainy w wysokości 151,7 miliona dolarów. Przechodząc do konkretów – 75 milionów dolarów zostanie przekazane na pozyskanie żywności, gotówki, ochrony, mieszkań oraz usług medycznych dla ukraińskich obywateli. Dalsze 62 miliony zostaną przesłane na ukraińskie rolnictwo, w szczególności na magazyny zboża „w celu poprawy bezpieczeństwa żywności”. Kolejne 15 milionów dolarów z puli pójdzie na działania dążące do rozminowania niebezpiecznych obszarów, a 9,7 miliona dolarów zostanie przekazane na wsparcie postępowań dotyczących łamania praw człowieka przez rosyjskiego agresora.

📌 Prezydent Republiki Indonezji Joko Widodo przyjechał do Kijowa z pokojową wizytacją. Przywódca Indonezji przyjechał pociągiem z polskiego Przemyśla, by spotkać się z przedstawicielami rządu ukraińskiego. Przypomnijmy, że Indonezja będzie gospodarzem szczytu Grupy G20, który odbędzie się na wyspie Bali w listopadzie bieżącego roku. Na szczyt G20 został zaproszony prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski oraz przywódca Federacji Rosyjskiej Władimir Putin.

📌 Ukraiński wywiad wojskowy poinformował, iż tego dnia doszło do największej jednorazowej wymiany jeńców wojennych od czasu rozpoczęcia rosyjskiej agresji pod koniec lutego bieżącego roku. W wyniku zamiany na stronę ukraińską powróciło 144 żołnierzy, przy czym 43 z nich należało do Pułku „Azow”. Oprócz „Azowców” do Ukrainy powróciło 59 członków Gwardii Narodowej, 30 żołnierzy z Piechoty Morskiej, 28 oficerów Sił Zbrojnych Ukrainy, 17 funkcjonariuszy Państwowej Służby Granicznej Ukrainy, 9 członków Obrony Terytorialnej i 1 ukraiński policjant. Ukraiński wywiad podkreślił, że większość uwolnionych jest ciężko ranna, dlatego też w krótkim czasie otrzymają pomoc medyczną oraz psychologiczną.

CZWARTEK 30.06.

📌 Wojska rosyjskie ogłosiły, iż w ramach „gestu dobrej woli” (sic!) wycofały swój garnizon z okupowanej słynnej ukraińskiej Wyspy Węży (Żmii). Strona rosyjska twierdzi, że takie działanie (cyt.) „nie pozwoli Kijowowi spekulować na temat niemożności eksportu zboża”. Warto w tym miejscu nadmienić, że podobnej argumentacji o „geście dobrej woli” rosyjscy agresorzy używali, gdy wycofywali się z obwodu kijowskiego oraz czernihowskiego. W naszej redakcji z niecierpliwością oczekujemy, aż Rosjanie wycofają się z obwodu donieckiego oraz ługańskiego  w ramach „gestu dobrej woli”.

📌 Minister obrony Szwecji Peter Hultqvist poinformował, że rząd w Sztokholmie przygotowuje się do zatwierdzenia piątego pakietu pomocy wojskowej dla Ukrainy. W ramach wspomnianego pakietu wsparcia strona ukraińska otrzyma (zgodnie z wystosowaną wcześniej prośbą) broń przeciwpancerną, karabiny maszynowe oraz sprzęt do rozminowywania terenu. Wartość przekazanego wyposażenia oraz uzbrojenia będzie wynosić 500 milionów koron szwedzkich.

📌 Ukraińskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych ogłosiło zerwanie stosunków dyplomatycznych (za wyjątkiem stosunków konsularnych) z Syrią, ponieważ rząd w Damaszku uznał „niepodległość” tworów powstałych na ukraińskich terenach okupowanych przez Federację Rosyjską – tzw. „Donieckiej Republiki Ludowej” (DRL) oraz „Ługańskiej Republiki Ludowej” (ŁRL). Oprócz zerwania stosunków dyplomatycznych, Ukraina nałożyła embargo handlowe oraz nałożyła sankcje na określone osoby prawne oraz fizyczne z Syrii.

O autorze