Jak co piątek zachęcamy do zapoznania się z naszym kolejnym materiałem dotyczącym ostatnich wydarzeń rozgrywających się wokół Ukrainy. Niniejszy tekst obejmuje zdarzenia, które miały miejsce od 21 kwietnia do 27 kwietnia 2023 roku. Poprzednie podsumowania można znaleźć na naszej stronie za pośrednictwem tego hiperłącza lub zakładki „Wojna na Ukrainie” na górze strony.
PIĄTEK 21.04.
➤ Ministerka obrony Łotwy Ināra Mūrniece w czasie spotkania Grupy Kontaktowej ds. Obrony Ukrainy w Ramstein ogłosiła, iż rząd w Rydze przekaże wszystkie przenośne zestawy rakiet przeciwlotniczych Stinger, będące na wyposażeniu tamtejszej armii. Mūrniece podkreśliła, że jako Łotysze „zrobimy wszystko, co w naszej mocy, aby jak najszybciej dostarczyć to Ukrainie” oraz dodała, iż nadal w państwie łotewskim są prowadzone szkolenia dla żołnierzy ukraińskich.
➤ Do kwestii prowadzenia na Zachodzie instruktażu dla wojskowych z Ukrainy odniósł się Josep Borrell, wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Unii Europejskiej. Przedstawiciel UE wskazał, że do tej pory przeszkolono już 16 tysięcy ukraińskich żołnierzy. Ponadto zachodni partnerzy Ukrainy dostarczyli jej amunicję i pociski o łącznej sumie 600 milionów euro. Docelowo państwa wspierające stronę ukraińską planują wyszkolić 30 tysięcy wojskowych z Ukrainy, a także w ramach ustanowionego programu, dokonać zakupu amunicji za łączną kwotę 2 miliardów euro.
➤ Służba Bezpieczeństwa Ukrainy przekazała informację, iż funkcjonariusze organów ścigania ujęli w obwodzie kijowskim dwóch strażaków należących do Państwowej Służby Ukrainy ds. Sytuacji Nadzwyczajnych, którzy podjęli się kolaboracji z rosyjskim agresorem. Śledczy ustalili, że zatrzymani rozpoczęli współpracę w marcu zeszłego roku w czasie okupacji obwodu wyszogrodzkiego. Na polecenie Rosjan mężczyźni podpalili budynek straży pożarnej w miejscowości Iwanków. Co więcej, podpalacze zgłosili agresorom trzy osoby, które starały się ugasić ogień. Rosyjscy żołnierze pojmali tamte osoby i torturowali je. Na chwilę obecną ukraińscy zdrajcy schwytani przez SBU trafili do aresztu, gdzie oczekują na dalszy rozwój śledztwa.
SOBOTA 22.04.
➤ Rusłan Berehulia, szef Departamentu Bezpieczeństwa Ekologicznego i Rozminowania Ministerstwa Obrony Narodowej Ukrainy przekazał informację na temat ile osób cywilnych poniosło śmierć w wyniku detonacji min oraz ładunków wybuchowych w czasie trwającej rosyjskiej inwazji. Według danych zgromadzonych przez ukraińskie ministerstwo od wybuchów zginęło 124 ludzi, w tym sześcioro dzieci. Ponadto obrażenia odniosło 286 osób, w tym 33 małoletnich. Berehulia dodał, że najbardziej zaminowanymi obszarami są obwody charkowski, mikołajowski i chersoński. Szacuje się, iż około 174 tysięcy kilometrów kwadratowych państwa ukraińskiego, włączając w to obszary morskie, jest „skażonych” materiałami wybuchowymi.
➤ Minister spraw zagranicznych Hiszpanii José Manuel Albares poinformował media, iż w ciągu kilku najbliższych dni Madryt dostarczy stronie ukraińskiej sześć z dziesięciu obiecanych Leopardów 2A4. Pozostałe maszyny dotrą do Ukrainy w niedalekiej przyszłości. Albares przypomniał, iż hiszpańskie wsparcie dla państwa ukraińskiego „obejmuje pomoc humanitarną, przyjmowanie uchodźców i dostawę broni obronnej”. Warto odnotować, iż w ostatnim czasie w Hiszpanii przeszkolono 55 Ukraińców z obsługi oraz utrzymania wspomnianych czołgów. O europejskich dostawach Leopardów 2 dla Ukrainy więcej pisaliśmy w jednym z naszych artykułów, do którego odsyłamy w tym miejscu.
➤ Szef Centralnego Departamentu Współpracy Cywilno-Wojskowej Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych Ukrainy pułkownik Wołodymyr Lamzin przekazał informacje dotyczące odszukiwania ciał zaginionych ukraińskich żołnierzy przez wyspecjalizowane zespoły. Pułkownik Lamzin wskazał, że od początku pełnoskalowej rosyjskiej inwazji odnaleziono niemalże pół tysiąca ciał ukraińskich wojskowych. Ponadto ukraińskie grupy poszukiwawcze znalazły ponad 500 zwłok rosyjskich żołnierzy, które zostały zabezpieczone i odesłane do właściwych „punktów przechowywania”. Operacja odszukiwania ciał była prowadzona przez wojskowe grupy poszukiwawcze w prawie 600 lokalizacjach, do których nie mogą dotrzeć pracownicy Biura Komisarza ds. Osób Zaginionych.
NIEDZIELA 23.04.
➤ Jurij Ignat, rzecznik Sił Powietrznych Sił Zbrojnych Ukrainy poinformował, że jeden dywizjon przeciwlotniczego systemu rakietowego Patriot dotarł już do państwa ukraińskiego i już kilka dni temu rozpoczął służbę. Kolejne „Patrioty” mają przybyć w najbliższym czasie. Przy okazji Ignat potwierdził, że omawiany kompleks przeciwlotniczy ma możliwość strącania rosyjskich rakiet systemu S-300, jednakże Rosjanie mają bardzo wiele pocisków balistycznych tego typu. Ich systematyczne odpalanie przez agresora powoduje stopniowe wyczerpywanie się ukraińskiej obrony przeciwlotniczej.
➤ Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełeński wskazał dlaczego ukraińskie siły zbrojne nie mogą zrezygnować z krwawej i zaciętej obrony w mieście Bachmut. Prezydent Zełeński argumentował utrzymywanie tej aglomeracji ze względu na to, iż jej utrata otworzy rosyjskim agresorom możliwość do szybkiego wykonania natarcia w kierunku miast Słowiańsk oraz Kramatorsk. Lider Ukrainy stwierdził, iż wierzy w potencjał i wytrwałość ukraińskich wojskowych, wskazując na to, że trwają przygotowania do wyczekiwanej ukraińskiej kontrofensywy.
➤ Ministerstwo Kultury Łotwy zapowiedziało kolejne finansowanie kursów języka łotewskiego dla imigrantów z Ukrainy. Rząd w Rydze zamierza przeznaczyć na szkoleniaw tym roku ponad 4 miliony euro. Jako uzasadnienie wskazano, że przybysze z państwa ukraińskiego chcą podejmować prace w Łotwie, jednak bariera językowa znacząco utrudnia znalezienie właściwego zatrudnienia. Łotewskie władze szacują, iż w tym roku do kraju przyjedzie 40 tysięcy Ukraińców. Nadmieńmy, że projekt „Lekcje języka łotewskiego dla obywateli Ukrainy” był już prowadzony w zeszłym roku. Do tego momentu skorzystało z niego 3507 osób.
PONIEDZIAŁEK 24.04.
➤ Do Żytomierza przybyła Kaja Kallas, premierka Estonii. Na miejscu spotkała się z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełeńskim. Jest to pierwsza zagraniczna Kallas, odkąd objęła stanowisko szefa nowego rządu Estonii. O ostatnich wyborach w państwie estońskim szerzej pisaliśmy na początku marca w poście na naszej stronie na platformie Facebook. Wybór odwiedzin właśnie tego miasta ukraińskiego nie był przypadkowy – w przyszłości po zakończeniu konfliktu Estonia będzie koncentrować swoje wysiłki na rzecz odbudowy regionu w ramach międzynarodowej współpracy.
➤ Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełeński na wspólnej konferencji z premierką Estonii Kają Kallas w Żytomierzu poinformował, iż od rozpoczęcia rosyjskiej agresji do tej pory oswobodzono z niewoli jenieckiej 2238 osób, z czego 140 stanowili cywile. Przywódca Ukrainy podkreślił, iż odpowiednie służby prowadzą codziennie całodobowo działania dążące do uwolnienia wszystkich pojmanych ukraińskich żołnierzy oraz cywilów.
➤ Fundacja „Wróć Żywy” (ukr. „Повернись живим) prowadząca zbiórki funduszy dla zakupu sprzętu i wyposażenia dla ukraińskich żołnierzy przekazała informację, że w ramach ostatniej akcji zakupiono 1460 karabinów maszynowych kalibru 7,62 mm dla Sił Zbrojnych Ukrainy. Koszt zakupu wyniósł łącznie 6 570 000 euro. Po raz pierwszy fundacja zakupiła uzbrojenie za granicą. Obecnie broń została rozdysponowana do 21 brygad bojowych oraz dziewięciu brygad przebywających w rezerwie odwodowej.
WTOREK 25.04.
➤ Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen poinformowała w mediach społecznościowych, że we wtorek Unia Europejska przekazała państwu ukraińskiemu trzecią transzę wsparcia makrofinansowego w wysokości 1,5 mld euro z planowanego pakietu 18 mld euro. Von der Leyen podkreśliła, że jako sojusznicy „będziemy nadal pomagać Ukrainie przeciwdziałać rosyjskiej agresji, wspierać pracę jej instytucji i infrastruktury oraz wdrażać ważne reformy”.
➤ Ukraińskie Państwowe Biuro Śledcze przekazało informację, iż funkcjonariusze organów ścigania zatrzymali wojskowego, który chciał sprzedać samochód wcześniej przekazany przez krajową fundację jako wsparcie dla Sił Zbrojnych Ukrainy. Śledczy ustalili, że pojazd został dostarczony podejrzanemu przez wolontariuszy w listopadzie zeszłego roku w ramach pomocy humanitarnej. Jednakże mężczyzna zaczął wykorzystywać samochód do własnego użytku, a w późniejszym czasie wystawił go na sprzedaż na jednym z portali internetowych. Wojskowy został schwytany na gorącym uczynku w czasie odbierania pieniędzy od kupującego. Mężczyźnie postawiono zarzut na podstawie części 5 artykułu 426-1 KK Ukrainy („przekroczenie uprawnień służbowych”). Zatrzymanemu grozi 12 lat więzienia.
➤ Rząd w Kijowie ogłosił projekt eksperymentalnej odbudowy kilku osad zupełnie od podstaw oraz według nowych zasad. Miejscowości, które wytypowano do wspomnianego projektu to: Borodzianka i Moszczun w obwodzie kijowskim, Trostianec w obwodzie sumskim, Posad-Pokrowske w obwodzie chersońskim, Tsyrkuny w obwodzie charkowskim oraz Jahidne w obwodzie czernihowskim. Głównym hasłem przedsięwzięcia jest hasło: „odbudować lepiej niż było”. Przedsięwzięcie ma charakteryzować się „efektywnym podejściem” oraz „przejrzystością, efektywnościową, spójnością i szybkością odbudowy”. Na ten moment ciężko jest jednak określić w jaki sposób dokładnie mają być realizowane powyższe założenia. Jeżeli tylko pojawią się nowe informacje w tym zakresie, na pewno wspomnimy o tym w jednym z kolejnych piątkowych podsumowań.
ŚRODA 26.04.
➤ Prezydent Ukrainy Wołodmyr Zełeński odbył rozmowę telefoniczną z prezydentem Chińskiej Republiki Ludowej Xi Jinpingiem. Telekonferencja trwała prawie godzinę. Na moment pisania tego akapitu (26.04.2023, g. 21:20) nie przedstawiono bardzo dokładnych zagadnień, jakie poruszali obaj przywódcy. Na chwilę obecną wiadomo jednak, iż dyskutowano na temat powołania ambasadorów lub przedstawicieli w obu państwach, a także zacieśnienia współpracy pomiędzy oboma krajami. Ponadto poruszono sprawę rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Prezydent Zełeński przedstawił chińskiemu przywódcy swoją „formułę pokoju” dla państwa ukraińskiego, natomiast Xi Jinping przypomniał o chińskim „planie pokojowym”.
➤ Andrij Jermak, szef gbinetu Prezydenta Ukrainy przekazał informację, że w środę dokonano kolejnej wymiany jenieckiej. Tym razem na stronę ukraińską powróciły 44 osoby, w tym dwóch cywili. Wśród wojskowych znalazło się 36 szeregowych i sierżantów oraz sześciu oficerów. Według podziału na jednostki organizacyjne – 19 żołnierzy należy do Sił Zbrojnych Ukrainy, 11 to funkcjonariusze Straży Granicznej, kolejnych 7 osób pochodzi z Marynarki Wojennej, 2 to członkowie Gwardii Narodowej, a 3 pozostałych to przedstawiciele Obrony Terytorialnej. Oswobodzeni wojskowi wcześniej uczestniczyli w walkach o Mariupol, Donieck, Chersoń, Charków, Ługańsk i Sumy. Wiele osób jest rannych, ze śladami tortur zadanych przez Rosjan.
➤ Siły Morskie Sił Zbrojnych Ukrainy wydały oświadczenie, w którym stwierdziły, że przedstawiciele Federacji Rosyjskiej ponownie utrudniają działanie tak zwanego „korytarza zbożowego”, utworzonego w ramach międzynarodowej „inicjatywy zbożowej”. W detalach określono, iż Rosjanie zablokowali przepływ czterech statków, przewożących ukraińskie produkty rolne z portów Ukrainy na Morzu Czarnym do Stambułu, skąd po kontroli miały wyruszyć dalej do docelowych odbiorców. Wśród masowców zatrzymanych przez stronę rosyjską znajduje się AKDENIZ-M, transportujący pszenicę do Etiopii w ramach Światowego Programu Żywności Organizacji Narodów Zjednoczonych. Według danych ONZ do 25 kwietnia br. poprzez „korytarz zbożowy” z Ukrainy wyeksportowano 28,9 mln ton produktów rolnych, w tym 14,5 mln ton kukurydzy, 7,9 mln ton pszenicy i 1,5 mln ton oleju słonecznikowego.
CZWARTEK 27.04.
➤ W czasie spotkania przedstawicieli 50 państw wspierających Ukrainę w Rammstein sekretarz generalny NATO omówił realizację dostaw sprzętu wojskowego dla rządu w Kijowie. Według zapewnień sekretarza Sojuszu państwo ukraińskie otrzymało już 98% maszyn wojskowych, które zostały wcześniej zostały zadeklarowane w ramach międzynarodowej pomocy. Wśród nich znalazło się ponad 1550 pojazdów opancerzonych, 230 czołgów, a także inny sprzęt, w tym znaczna ilość amunicji. Dostawy wyposażenia wojskowego z Zachodu umożliwiły Ukraińcom wyekwipować oraz przeszkolić ponad dziewięć brygad pancernych.
➤ W trakcie wystąpienia w brytyjskim parlamencie przedstawiciel tamtejszego ministerstwa obrony Andrew Morrison zaprezentował dane dotyczące udzielania pomocy walczącej Ukrainie. Pod względem wsparcia finansowego Wielka Brytania zainicjowała stworzenie Międzynarodowego Funduszu dla Ukrainy, w ramach którego zgromadzono 520 milionów funtów. Z powyższej kwoty wydano już 300 milionów funtów. Ponadto na Wyspach Brytyjskich szkolenie przeszło 14 tysięcy ukraińskich żołnierzy, którzy obecnie już powrócili do swojej ojczyzny. Oprócz tego rząd w Londynie zamierza wspierać Ukrainę w trakcie ścigania zbrodni wojennych, dokonanych przez żołnierzy Federacji Rosyjskiej na okupowanych terytoriach.
➤ Pułkownik Rusłan Muzyczuk, rzecznik Gwardii Narodowej Ukrainy podał dane dotyczące członków wspomnianego związku wojskowego, którzy znaleźli się w rosyjskiej niewoli. Rzecznik jednostki określił, iż do tej pory oswobodzono w sumie 428 jeńców należących do ukraińskiej Gwardii Narodowej, z czego 47 wcześniej w pierwszych dniach rosyjskiej agresji strzegło kompleksu czarnobylskiej elektrowni jądrowej. Rosjanie nadal mają przetrzymywać 130 ukraińskich „gwardzistów”. Muzyczuk zapewnił, że nieustannie są prowadzone działania zmierzające do uwolnienia pozostałych towarzyszy z jednostki.
