Polecamy Państwa uwadze nasze kolejne opracowanie, w którym zawarliśmy kluczowe wydarzenia dotyczące Ukrainy w sposób bezpośredni. W niniejszym tekście omówiliśmy ważne kwestie związane z państwem ukraińskim z przeciągu siedmiu ostatnich dni (16.09. – 22.09). Poprzednie podsumowania można znaleźć na naszej stronie za pośrednictwem tego hiperłącza lub zakładki „Wojna na Ukrainie” na górze strony.
PIĄTEK 16.09.
➤ Pentagon ogłosił nowy pakiet wsparcia dla Ukrainy o wartości 600 mln dolarów. W szczególności dostawy obejmą kolejne pociski do zestawów artylerii rakietowej HIMARS, 36 tys. sztuk pocisków artyleryjskich kalibru 105 mm, a także 1000 sztuk precyzyjnej amunicji artyleryjskiej do dział kalibru 155 mm. Oprócz tego Amerykanie dostarczą cztery radary przeciwartyleryjskie. W ramach pomocy Kijów otrzyma także m. in. ciężarówki oraz przyczepy do przewozu ciężkiego sprzętu, sprzęt saperski do rozminowywania, broń strzelecką i amunicję, a także noktowizory dla piechoty oraz mundury zimowe.
➤ Ministerstwo Obrony Litwy poinformowało za pośrednictwem mediów społecznościowych, że do Ukrainy są przewożone kolejne transportery opancerzone M113 produkcji amerykańskiej. Z kolei w drugą stronę – z ukraińskiego frontu na Litwę mają zmierzać uszkodzone armatohaubice Panzerhaubitze 2000, gdzie przejdą wymagane naprawy oraz przeglądy techniczne.
➤ Służba Bezpieczeństwa Ukrainy (SBU) zgłosiło, że jej funkcjonariusze zatrzymali mieszkańca obwodu donieckiego, który jako rosyjski agent chciał dołączyć do pułku „Azow”. Śledczy ustalili, że mężczyzna w 2015 roku wstąpił w szeregi grup paramilitarnych z tzw. „Donieckiej Republiki Ludowej” (DRL), gdzie przez 3 lata walczył na linii frontu w Donbasie. W późniejszym czasie wyjechał do Moskwy, gdzie został zwerbowany przez rosyjskie służby specjalne. Podczas pobytu w rosyjskiej stolicy został przeszkolony z prowadzenia działań rozpoznawczych oraz dywersyjnych. Po ukończeniu instruktażu przedostał się do Ukrainy (jeszcze przed rosyjską inwazją rozpoczętą pod koniec lutego br.), gdzie starał się dołączyć do wspomnianego pułku „Azow”. Jego faktycznym zadaniem miało być pozyskiwanie kluczowych danych na temat jednostki wojskowej i przekazywanie ich stronie rosyjskiej.
SOBOTA 17.09.
➤ Premier Ukrainy Denys Szmyhal przekazał informację, iż Stany Zjednoczone przekazały do ukraińskiego budżetu dotację w wysokości 1,5 mld dolarów w ramach wsparcia z Funduszu Powierniczego Banku Światowego. Pozyskana gotówka zostanie skierowana przede wszystkim na wypłatę świadczeń emerytalnych oraz rozwój programów pomocy społecznej. Przy okazji premier podziękował prezydentowi USA Joe Bidenowi za okazanie wsparcia Ukrainie.
➤ Amerykańska firma Maxar Technologies ujawniła zdjęcia satelitarne, które przedstawiają masowy grób na cmentarzu w miejscowości Piszczański w pobliżu miasta Izjum, które zostało niedawno wyzwolone przez Siły Zbrojne Ukrainy. Opublikowane fotografie zostały wykonane w odstępie kilku dni i zestawione w porównaniu – potwierdzają relacje rządu ukraińskiego, że w zbiorowej mogli znajdują się cywile oraz ukraińscy żołnierze, którzy zginęli w wyniku prowadzonych działań wojennych lub zostali zamordowani przez żołnierzy Federacji Rosyjskiej. Do tej pory ukraińscy śledczy ustalili, iż w masowym grobie spoczywa 440 ciał, z czego przynajmniej 20 to żołnierze ze skrępowanymi rękami za plecami.
➤ Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej wydała oświadczenie, w którym wskazała, że Zaporoska Elektrownia Jądrowa (EJ) została ponownie podłączona do ukraińskich sieci przesyłowych energii eklektycznej, co pozwoliło na dalsze podtrzymywanie chłodzenia reaktora oraz innych kluczowych elementów infrastruktury bezpieczeństwa. Obecnie Zaporoska EJ nie wytwarza prądu dla gospodarstw domowych, a jej reaktory są stopniowo „schładzane” ze względów bezpieczeństwa – Rosjanie cały czas okupują kompleks elektrowni i pobliskie miasteczko, a także dokonują prowokacyjnych ostrzałów terenu Zaporoskiej EJ.
NIEDZIELA 18.09.
➤ Ukraińskie Ministerstwo Infrastruktury poinformowało poprzez media społecznościowe, że w niedzielę osiem statków wyszło z portów w Odessie, Czarnomorsku oraz Piwdennym, a kolejna para czeka na załadunek. Na pokładach masowców znajduje się 169,3 tys. ton. Ukraińskich produktów rolnych, które trafią do krajów Afryki, Azji oraz Europy.
➤ Dziennikarze fińskiego portalu informacyjnego yle.fi ustalili na podstawie ogólnodostępnych i komercyjnych zdjęć satelitarnych, że Rosjanie przenieśli na front ukraiński systemy obrony przeciwlotniczej oraz rakiety ziemia-powietrze ze swoich baz ulokowanych wokół Petersburga. Fińskiemu ekspertowi wojskowemu Marko Eklundowi udało się określić, że na 14 baz rozmieszczonych według rosyjskiego miasta przynajmniej z 4 z nich wywieziono przeciwlotniczy sprzęt wojskowy. Eklund podkreśla jednak, że przerzucenie takiej ilości sprzętu nie osłabi obrony Petersburga, ponieważ były to przed wszystkim przestarzałe systemy oraz rakiety. Jednakże wspomniane uzbrojenie nadal będzie stanowić faktyczne zagrożenie dla strony ukraińskiej podczas prowadzonych działań bojowych. Pełny artykuł z analizą w języku angielskim można znaleźć pod tym linkiem.
➤ Okupacyjne „władze” tzw. „DRL”, a dokładniej tamtejsze „Ministerstwo Sprawiedliwości” poinformowało, iż w godzinach porannych po raz kolejny została ostrzelana kolonia karna dla jeńców ukraińskich w Oleniwce. W wyniku ataku miał zginąć przetrzymywany tam jeden ukraiński żołnierz, a pięciu kolejnych miało odnieść obrażenia. „Władze DRL” nie zgłosiły rannych wśród Rosjan. Przypomnijmy, pod koniec lipca po raz pierwszy miała zostać ostrzelana kolonia w Oleniwce, w wyniku czego śmierć poniosło wielu jeńców ukraińskich tam przetrzymywanych. Rosjanie twierdzili, że za atak są odpowiedzialne wojska ukraińskie, które wykorzystały do tego celu rakiety HIMARS. Rząd w Kijowie zaprzeczył tym oskarżeniom i wskazał (przedstawiając wiarygodne dowody), iż to Rosjanie są winni, którzy jeńców zabili poprzez użycie broni termobarycznej, by zatrzeć ślady tortur i mordowania więźniów.
PONIEDZIAŁEK 19.09.
➤ W pierwszej połowie września Międzynarodowy Instytut Socjologii w Kijowie przeprowadził sondaż wśród Ukraińców na temat oceny działalności kierownictwa wojskowego i politycznego kraju. 71% ankietowanych stwierdziło, że przywództwo polityczne oraz militarne działa zgodnie w dążeniu do wspólnego celu jakim jest zwycięstwo. Z kolei 14% odpytywanych zaznaczyło, że występują „poważne konflikty między przywództwem politycznym a wojskowym”. Z całej puli badanych 24% wskazało, że „kierownictwo nie zwraca należytej uwagi na naszych obrońców”, ale aż 60% jest przekonanych, iż przywództwo „wykazuje należytą uwagę obrońcom tak bardzo, jak to możliwe”.
➤ Tak zwane „Izby publiczne” tzw. „DRL” oraz „Ługańskiej Republiki Ludowej” (ŁRL) wystosowały żądanie natychmiastowego przeprowadzenia „referendów” w sprawie przyłączenia ich do Federacji Rosyjskiej. Przedstawiciele pseudopaństw wskazali, że „dołączenie do Rosji zabezpieczy republiki, otworzy nowe możliwości na drodze do powrotu do spokojnego życia”. Ponadto „władze” republik marionetkowych „wyrazili przekonanie, że ludność republik poprze tę inicjatywę”.
➤ Ukraińskie Państwowe Biuro Śledcze poinformowało za pośrednictwem mediów społecznościowych, iż na przedmieściach wyzwolonego miasta Bałaklija w jednym z okolicznych budynków ukraińscy funkcjonariusze Biura natrafili na opuszczone stanowisko dowodzenia rosyjskiego wojska. Na miejscu Ukraińcy zabezpieczyli arsenał amunicji (ukryty w piwnicy), zawierający m. in. pociski artyleryjskie, moździerzowe oraz czołgowe, a także dwa bojowe wozy piechoty, w pełni wyposażone i uzbrojone. Zdobyty sprzęt został przekazany na wyposażenie Sił Zbrojnych Ukrainy.
WTOREK 20.09.
➤ Służba prasowa Rady Unii Europejskiej przekazała informację, że UE podjęło ostateczną decyzję o szybkim przyznaniu Ukrainie pomocy makrofinansowej w wysokości 5 mld euro dla zapewnienia wsparcia w warunkach wojennych. Pozyskane fundusze zostaną przekazane rządowi w Kijowie w postaci długoterminowych pożyczek na bardzo korzystnych warunkach. Przypomnijmy, że omawiana kwota jest drugą transzą unijnego pakietu wsparcia makrofinansowego dla Ukrainy, który został zapowiedziany w kwietniu br.
➤ Tak zwane „Rady Ludowe DRL oraz ŁRL ogłosiły datę (nielegalnych) „referendów” dotyczących przyłączenia okupowanych obszarów wschodniej Ukrainy bezpośrednio do Federacji Rosyjskiej. Jako termin został wyznaczony okres od 23 do 27 września br. Głosowania ma odbyc się nie tylko na obszarze marionetkowych „republik ludowych”, ale również na terenie, okupowanego przez wojska rosyjskie, obwodu Zaporoskiego.
➤ Przedstawiciele ukraińskiego państwowego konsorcjum zbrojeniowego „Ukroboronprom” przekazali informację, iż wspomniany narodowy holding nawiązał współpracę z jednym z członków Sojuszu Północnoatlantyckiego w celu budowy fabryki amunicji. „Ukroboronprom” nie wskazał o który kraj NATO dokładnie chodzi; podkreślił, że pociski w planowanych zakładach zbrojeniowych będą produkowane zgodnie ze standardami „niebieskiego” Sojuszu.
ŚRODA 21.09.
➤ W godzinach porannych prezydent Federacji Rosyjskiej Władimir Putin wystąpił z przemówieniem do narodu, w którym ogłosił, że podpisał dekret o rozpoczęciu „częściowej” mobilizacji (która będzie „częściową” tylko z nazwy). Przywódca Rosji uzasadnił, że podjął taką konieczną decyzję „W celu ochrony Rosji, jej suwerenności i integralności”. Nasz krótki redakcyjny komentarz – kolejne dni pokazują, iż Rosjanie faktycznie się mobilizują… ale do szybkiego opuszczenia kraju, a nie do stawienia się w tamtejszych Wojskowych Komendach Uzupełnień.
➤ W dalszej części swojego przemówienia Putin oskarżył państwa Zachodu o stosowanie „szantażu jądrowego” wobec Federacji Rosyjskiej. Miał na myśli ostrzał Zaporoskiej EJ prowadzony rzekomo przez wojska ukraińskie (co nie jest prawdą – materiały fotograficzne oraz filmowe potwierdzają, że to Rosjanie bombardują Zaporoską Elektrownię Jądrową) oraz wypowiedzi niektórych wysokich rangą przedstawicieli NATO o użyciu broni atomowej przez Sojusz wobec Rosji. Przywódca Federacji Rosyjskiej zagroził, że jeśli Zachód doprowadzi do naruszenia integralności terytorialnej państwa, to „(…) na pewno wykorzystamy wszystkie dostępne nam środki, aby chronić Rosję i nasz naród. To nie blef”. Pozwolimy sobie na krótką redakcyjną uwagę – od czasu rozpoczęcia przez Federację Rosyjską tzw. „specoperacji” w Ukrainie wielu „wysokich rangą przedstawicieli Rosji” ostrzegało, że Zachód nie może przekroczyć „czerwonej linii”, a uderzenia dokonane na Krym czy obszar właściwy Rosji miały spotkać się z „atomową odpowiedzią”. Do tej pory nic takiego nie nastąpiło. Czy możemy więc wierzyć w deklaracje składane przez Putina?
➤ Po wystąpieniu Putina swoją mowę wygłosił minister obrony Rosji Siergiej Szojgu. W swoim oświadczeniu Szojgu określił, iż „Podczas częściowej mobilizacji w sumie zostanie wezwanych 300 000 rezerwistów”, wcześniej wskazując, że „Rosja ma duże zasoby mobilizacyjne”. Minister obrony wskazał, że rezerwiści są przede wszystkim potrzebni do wsparcia wojskowej logistyki oraz zabezpieczania i kontrolowania terenu. Przy okazji Szojgu poinformował, że strona ukraińska miała już rzekomo stracić „połowę swojej armii”, podczas gdy straty rosyjskie wynoszą zaledwie 5937 osób.
CZWARTEK 22.09.
➤ Ministerstwo Obrony Koreańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej (KRLD) wydało oświadczenie, w którym zadeklarowało, iż Korea Północna nigdy nie eksportowała uzbrojenia czy amunicji do Federacji Rosyjskiej i nie ma takich planów na przyszłość. Przedstawiciele KRLD wydali deklarację w odpowiedzi na „pogłoski o handlu broną”, a przez to „naruszenie rezolucji” Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych.
➤ Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełeński oraz Szef gabinetu prezydenta Ukrainy Andrii Yermak poinformowali, że udało się uwolnić 215 ukraińskich obrońców, w tym także 10 obcokrajowców. Z podanej wcześniej liczby 124 miało stopień oficerski, a 108 spośród wszystkich należało do pułku „Azow”. W zamian za oswobodzenie stronie rosyjskiej zwrócono 55 rosyjskich oficerów oraz przekazano Wiktora Medwedczuk (o sprawie jego zatrzymania przez SBU informowaliśmy tutaj). Portal informacyjny „Ukraińska Prawda” opublikował pełną listę uwolnionych obrońców Ukrainy. Nade wszystko trzeba jednak nadmienić, że w niewoli rosyjskiej wciąż pozostaje ponad 2000 obrońców Mariupola.
➤ Oprócz „zwykłych” żołnierzy zostali uwolnieni także kierujący pułkiem „Azow” podczas obrony w zakładach Azowstal w Mariupolu, czyli dowódca Denys Prokopenko pseudonim „Redis” oraz jego zastępca Swiatosław Pałamar ps. „Kalina”. Oprócz wspomnianych oswobodzono również dowódcę 36. Samodzielnej Brygady Piechoty Morskiej, majora Serhija Wołynśkyjego. Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełeński przekazał informację, że uwolnieni żołnierze oraz dowódcy znajdują się w bezpiecznym miejscu w Turcji.