Zapraszamy do zapoznania się z kolejnym naszym opracowaniem związanym z wydarzeniami toczącymi się wokoło Ukrainy. W poniższym tekście umieściliśmy kluczowe zdarzenia dotykające bezpośrednio sprawy państwa ukraińskiego, które miały miejsce w ciągu ostatnich siedmiu dni (21.10. – 27.10.). Poprzednie podsumowania można znaleźć na naszej stronie za pośrednictwem tego hiperłącza lub zakładki „Wojna na Ukrainie” na górze strony.
PIĄTEK 21.10.
➤ Amerykański aktor Mark Hamil (znany m. in. z roli Luka Skywalkera z „Gwiezdnych Wojen”) w trakcie dawania wywiadu amerykańskim mediom ogłosił, iż armia ukraińska już wkrótce otrzyma 500 bezzałogowych pojazdów latających, czyli dronów. Hamil wcześniej dołączył do projektu UNITED24 jako ambasador przedsięwzięcia. United24 to światowa inicjatywa na rzecz pomocy Ukrainie, zapoczątkowana w maju br. przez rząd w Kijowie.
➤ Instytut Kijowskiej Szkoły Ekonomii (KSE Institute) opracował raport w ramach projektu pt. „Rosja zapłaci”. Na podstawie pozyskanych danych badacze ustalili, że Ukraina poniosła straty w wysokości ponad 127 miliardów dolarów z powodu rozpoczęcia otwartej agresji ze strony państwa rosyjskiego. W detalach wskazano, że niemalże 40% całości (39,7% – 50,5 mld dolarów) strat to zniszczenia zasoby mieszkaniowe. Do października uszkodzeniu lub zawaleniu miało ulec 135 800 domów prywatnych oraz bloków mieszkalnych. W przypadku strat w ogólnorozumianej infrastrukturze (drogi, linie kolejowe itd.) oszacowano, że wartość zniszczeń wyniosła 35,3 miliarda dolarów (27,7%). Z pełnym raportem oraz szczegółowymi danymi polecamy zapoznać się na oficjalnej stronie KSE Institute (w j. angielskim).
➤ Jurij Ignat, rzecznik dowództwa Sił Powietrznych Sił Zbrojnych Ukrainy poinformował, że niedawno dostarczony pierwszy niemiecki zestaw przeciwlotniczy IRIS-T przeszedł „chrzest bojowy” i spisał się bardzo dobrze w swojej roli. Rzecznik ukraińskiego lotnictwa wojskowego ze względów bezpieczeństwa nie określił, gdzie IRIS-T operował i gdzie obecnie może się znajdować. Ignat zaznaczył, że IRIS-T ma tylko jedną wadę – jest ich niewiele, dosłownie jeden w Ukrainie.
SOBOTA 22.10.
➤ Firma Maxar Technologies obulikowała zdjęcia satelitarne, które przedstawiają, że w pobliżu miasta Hirśke (obwód ługański) Rosjanie, a dokładniej najemnicy z niesławnej „Grupy Wagnera” przygotowali około dwukilometrową linię fortyfikacji. Umocnienia mają składać się z czterech rzędów betonowych bloków, które mają utrudnić poruszanie się np. pojazdów pancernych. Za ich liną została wykopana fosa. Eksperci wskazują, iż takie fortyfikacje mogę niezbyt przyczynić się do oparcia obrony o tę pozycję, ponieważ w pobliżu nie wzniesiono odatkowych konstrukcji, które zawsze powstają przy tego typu fortyfikacjach. Ponadto tę „linię Wagnera” można będzie po prostu obejść, ponieważ rozciąga się na długość niecałych 2 km w otwartym polu.
➤ O wznoszeniu podobnych umocnień zawierających betonowe bloki informował tego samego dnia rosyjski gubernator obwodu biełgorodzkiego Wiaczesław Gladkow. Przedstawiciel rosyjskiej administracji w regionie poinformował o przedsięwzięciu za pośrednictwem mediów społecznościowych, gdzie zamieścił kilka zdjęć ze wzniesionych umocnień. Nie przekazał jednak informacji gdzie dokładnie oraz w jakim celu takie fortyfikacje są stawiane w tym obszarze państwa rosyjskiego.
➤ W miniony piątek Wielka Brytania, Francja i Niemcy wezwały Organizację Narodów Zjednoczonych (ONZ) do zbadania użycia przez Rosję irańskich dronów w Ukrainie. Pomysł ten spotkał się w sobotę z silnym protestem ze strony rządu w Teheranie. Nasser Kanaani, rzecznik ministerstwa spraw zagranicznych Iranu wskazał, że apel wymienionych państw jest „fałszywy oraz bezpodstawny” i został on „zdecydowanie odrzucony i potępiony przez” państwo irańskie. Kanaani podkreślił, iż „Rząd Islamskiej Republiki Iranu (…) nie zawaha się bronić interesów narodu irańskiego”.
NIEDZIELA 23.10.
➤ Rosyjski gubernator obwodu kurskiego Roman Starowojt poinformował w mediach społecznościowych, że w minionym tygodniu zakończono wznoszenie dwóch linii obronnych we wspomnianym regionie. Całe przedsięwzięcie zostało przeprowadzone przy współpracy z ministerstwem obrony Rosji oraz tamtejszym odpowiednikiem Straży Granicznej. Starowojt zaznaczył, że zgodnie z planem do 5 listopada ma zostać sfinalizowana budowa trzeciej linii umocnionej w obwodzie kurskim w kierunku granicy z Ukrainą. Rosyjski urzędnik podkreślił, że „jesteśmy gotowi odeprzeć wszelkie wkroczenie na nasze terytorium”.
➤ W Irkucku doszło do katastrofy dwumiejscowego myśliwca Su-30 podczas odbywania lotu testowego. Maszyna rozbiła się o dwupiętrowy budynek mieszkalny. Na miejscu zginęli obaj rosyjscy piloci, nie zgłoszono ofiar po stronie ludności cywilnej. O całym zdarzeniu informował Igor Kobzew, gubernator tamtejszego obwodu. Nie jest to pierwsza katastrofa rosyjskiego lotnictwa wojskowego w ostatnim czasie. O wcześniejszej katastrofie i jej przyczynach szerzej napisaliśmy w dalszej części tego opracowania.
➤ Ukraińskie Ministerstwo Infrastruktury poinformowało za pośrednictwem mediów społecznościowych, że Rosja sabotuje realizację tzw. „inicjatywy zbożowej”. Ukraińskie ministerstwo wskazało, iż poprzez umyślne opóźnienia ze strony rosyjskiego agresora ukraińskie porty są w stanie operować na poziomie 25-30% swojej przepustowości. Urzędnicy poinformowali przy okazji, że w niedzielę z morskich marin na południu Ukrainy wyszło sześć masowców, które przewiozły 124,3 tys. ton produktów rolnych dla państw w Azji oraz Europie.
PONIEDZIAŁEK 24.10.
➤ Ukraińskie Ministerstwo Infrastruktury sprecyzowało w jaki sposób Rosjanie opóźniają wykonywanie tzw. „inicjatywy zbożowej”. Resort wskazał, iż Federacja Rosyjska umyślnie przedłuża prowadzenie inspekcji statków towarowych na Bosforze, co w ostatnim czasie doprowadziło do pojawiania się kolejki na ponad 170 morskich maszyn oczekujących na odprawę. Wcześniej głos w tej sprawie zabierał prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełeński, który krytykując Rosję za swoje działania wskazał, iż poprzez rosyjską blokadę nie udało się wyeksportować około 3 milionów ton żywności.
➤ Międzynarodowy Instytut Socjologii w Kijowie w dniach 21-23 października przeprowadził kolejną ankietę wśród mieszkańców kraju. Tym razem zapytano Ukraińców o nastawienie do dalszego prowadzenia walki z rosyjskim najeźdźcą. Według sondażu 71% ankietowanych odpowiedziało „zdecydowanie tak” na kontynuowanie walki, kolejnych 15% stwierdziło, że „raczej tak”. Dalszych 10% odpytywanych określiło, że należy zaprzestać ostrzału, nawet jeśli oznacza to ustępstwa wobec Federacji Rosyjskiej. Pozostałe 4% wybrało odpowiedź „nie wiem / trudno powiedzieć”. Po szczegółową analizę przeprowadzonego badania odsyłamy na oficjalną stronę kijowskiego instytutu (w j. angielskim).
➤ W poniedziałek 17 października samolot Su-34 rozbił się w mieście Jejsk tuż po starcie, uderzając w blok mieszkalny. Śmierć poniosło 15 cywili, pilot zawczasu katapultował się. Tydzień później, w kolejny poniedziałek rosyjskim mediom udało się wstępnie określić bezpośrednią przyczynę katastrofy. Według nieoficjalnych analiz śledczych, w trakcie wznoszenia się maszyny do przedziału napędowego miały dostać się dwie mewy (których szczątki zabezpieczono we wraku samolotu), co spowodowało usterkę silnika.
WTOREK 25.10.
➤ Ukraińskie Ministerstwo Transformacji Cyfrowej zapowiedziało, że w najbliższym czasie dokona zakupu 11 zestawów bezzałogowych pojazdów latających PUMA-LE, które trafią na wyposażenie Sił Zbrojnych Ukrainy. Wartość zakupu będzie wynosić ponad 540 mln hrywien (ok. 69 mln złotych). Pozyskane drony pozwolą na dokładniejszą obserwację pola walki dzięki zainstalowanym kamerom: konwencjonalnej i termowizyjnej z 6-krotnym przybliżeniem. Ponadto pojazdy będą mogły przebywać w powietrzu przez około 6 godzin i pokonywać dystans nawet do 60 km.
➤ Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (EBOiR) analizuje projekt przyznania kredytu dwóm ukraińskim państwowym przedsiębiorstwom z sektora energetyczno-paliwowego w wysokości, odpowiednio: 300 mln euro dla NEC Ukrenergo oraz 200 mln euro wobec NAK Naftohaz. Ostateczna decyzja ma zostać podjęta przez kierownictwo EBOiR w ciągu miesiąca. Pozyskane fundusze zostaną przeznaczone na „zakup sprzętu potrzebnego do odbudowy uszkodzonych sieci energetycznych i podtrzymania bieżącej płynności firmy w przypadku NEC Ukrenergo, a także na zakup gazu przez NAK Naftohaz.
➤ Frank-Walter Steinmeier, Prezydent Republiki Federalnej Niemiec przybył rano do Kijowa w ramach niezapowiedzianej wizyty w celu spotkania się z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełeńskim. Plan wizyty niemieckiego prezydenta został jednak przerwany z powodu alarmu lotniczego, ogłoszonego dla ukraińskiej stolicy. Steinmeier udał się do schronu wraz z okolicznymi mieszkańcami oraz przedstawicielami administracji publicznej, gdzie przez 1,5h prowadził rozmowę, w oczekiwaniu na odwołanie ostrzeżenia przed nalotem rosyjskich dronów, wystrzelonych z terytorium Białorusi.
ŚRODA 26.10.
➤ Andrij Jermak, szef gabinetu prezydenta Ukrainy poinformował w mediach społecznościowych, iż udało się uwolnić kolejnych 10 jeńców z niewoli rosyjskiej. W detalach wskazał, że na stronę ukraińską powróciło 9 szeregowych oraz jeden sierżant. Ponadto udało się pozyskać ciało amerykańskiego ochotnika, Alana Jonesa (weterana amerykańskiej armii), który walczył z rosyjskim agresorem na froncie ukraińskim. Jermak przy okazji podziękował Sztabowi Koordynacyjnemu za zaangażowanie w prowadzeniu wymian jeńców.
➤ Służba Bezpieczeństwa Ukrainy (SBU) przekazała informację, iż w toku prowadzenia działań stabilizacyjnych na wyzwolonych terytoriach obwodu charkowskiego zatrzymano kolaborantkę, która kierowała okupacyjnym urzędem pocztowym we wspomnianym regionie. W toku śledztwa ustalono, że kobieta dobrowolnie zgłosiła się na objęcie stanowiska w rosyjskiej „poczcie”. Ponadto zatrzymana miała obrabować jeden z lokalnych oddziałów ukraińskiej poczty („Ukrposzta”), a pozyskaną kwotę – 2 mln hrywien – przekazać rosyjskim agresorom. Oprócz tego podejrzana poprzez swój urząd kolportowała materiały dyskredytujące Siły Zbrojne Ukrainy oraz rząd w Kijowie. Obecnie kobieta przebywa w areszcie. Grozi jej do 10 lat więzienia.
➤ Europejski Bank Inwestycyjny zamierza przyznać Ukrainie 2 mln euro w celu odbudowy placówek służby zdrowia w kraju, które uległy zniszczeniu w toku rosyjskiej inwazji. O przedsięwzięciu poinformowało ukraińskie ministerstwo rozwoju gmin i terytoriów. Program będzie realizowany pod nazwą „Wydajność energetyczna budynków użyteczności publicznej w Ukrainie”.
CZWARTEK 27.10.
➤ Amerykańska Agencja Rozwoju Międzynarodowego (ang. U.S. Agency for International Development – USAID) poinformowała za pośrednictwem mediów społecznościowych, że przekazała kolejnych 100 generatorów 22 ukraińskim instytucjom oraz organizacjom, takim jak szpitale, szkoły oraz urzędy państwowe. Generatory będą funkcjonować w placówkach, które ucierpiały w wyniku ostatnich rosyjskich ataków na infrastrukturę energetyczną. USAID przypomniała, iż od początku rosyjskiej inwazji na Ukrainę z lutego br. dostarczyła już w sumie ponad 700 generatorów.
➤ Minister obrony Litwy Arvydas Anušauskas ogłosił, iż w najbliższym czasie rząd w Wilnie dostarczy Ukrainie 7 opancerzonych SUV-ów marki Toyota Land Cruiser 200, a także inne wyposażenie. Litewski minister nie wskazał jednak w detalach o jaki sprzęt dodatkowy dla Ukraińców może chodzić.
➤ Mychajło Fedorow, wicepremier Ukrainy i minister transformacji cyfrowej przekazał informację w mediach społecznościowych, że w obwodzie charkowskim rozpoczęła pracę specjalistyczna maszyna służąca do rozminowywania terenu. Pojazd został zakupiony za 18 mln hrywien (ok. 2,3 mln złotych), dzięki datkom przekazanym przez międzynarodową społeczność na platformie internetowej UNITED24. Maszyna inżynieryjna Armtac 400 ułatwi pracę ukraińskim saperom, ponieważ można operować nią zdalnie na odległość do 800 metrów. Istnieje także możliwość bezpośredniego kierowania pojazdem z mocno opancerzonej i dźwiękoszczelnej kabiny.
