Zapraszamy do lektury naszego następnego artykułu dotyczącego aktualnego stanu wokół państwa ukraińskiego. W niniejszym tekście zebraliśmy najważniejsze zdarzenia dla Ukrainy, które miały miejsce od 18 do 24 sierpnia 2023 roku. Poprzednie podsumowania można znaleźć na naszej stronie za pośrednictwem tego hiperłącza lub zakładki „Wojna na Ukrainie” na górze strony.
Z okazji Święta Niepodległości Ukrainy, które przypada na 24 sierpnia, tak jak w zeszłym roku, Ukrainkom oraz Ukraińcom życzymy przede wszystkim bezpieczeństwa w tych trudnych czasach oraz zwycięstwa w nierównej walce z rosyjskim agresorem.
PIĄTEK 18.08.
➤ Mychajło Fiodorow, wicepremier ds. innowacji i minister transformacji cyfrowej Ukrainy poinformował, że w ramach projektu „Armia Dronów” na linię frontu wysłano 270 bezzałogowych statków latających „Wampir”. Ukraiński urzędnik podkreślił, iż maszyny zostały całkowicie wyprodukowane w kraju i potrafią przenosić do 15 kg ładunków. Ponadto pojazdy są wyposażone w kamerę termowizyjną, dzięki której mogą również operować w ciemnościach. Wojsko ukraińskie ma wykorzystywać opisywane drony zarówno do niszczenia pojazdów opancerzonych i czołgów, jak również obiektów obronnych, fortyfikacji oraz składów amunicji.
➤ Główny Zarząd Wywiadu Ministerstwa Obrony Ukrainy opublikował film wraz z komentarzem, iż w piątek w godzinach porannych ukraiński dron uderzył w budynek w okupowanym Enerhodarze, gdzie odbywało się zebranie rosyjskich funkcjonariuszy służb bezpieczeństwa. W wyniku uderzenia ranni zostali Paweł Walerijowycz (szef wydziału miejskiego, pułkownik Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Federacji Rosyjskiej), jego zastępca ds. pracy operacyjnej, naczelnik wydziału śledczego, kierownik jednostki dyżurnej i szefowie szeregu jednostek. Według ustaleń ukraińskiego wywiadu bezpośrednio po uderzeni kilku członków zebrania zostało przewiezionych ambulansami do lokalnego szpitala, a stamtąd przetransportowano ich śmigłowcami wojskowymi do Rosji.
➤ Doradca ds. bezpieczeństwa narodowego USA Jake Sullivan potwierdził wcześniejszą deklarację prezydenta Stanów Zjednoczonych Joe Bidena dotyczącą przekazania Ukrainie myśliwców F-16, po zakończeniu szkolenia ukraińskich pilotów z obsługi tychże maszyn. Przypomnijmy, wcześniej przywódca USA w czasie szczytu Grupy Siedmiu w Japonii zapowiedział organizację szkoleń dla ukraińskich lotników na amerykańskich „szesnastkach”. Tego samego dnia amerykańscy urzędnicy informowali, że Departament Obrony USA zatwierdził wniosek Danii o prowadzeniu instruktażu z użytkowania samolotów F-16 dla ukraińskich pilotów.
SOBOTA 19.08.
➤ Ihor Kłymenko, minister spraw wewnętrznych Ukrainy poinformował, iż do soboty kraje partnerskie przekazały wsparcie w postaci sprzętu i wyposażenia o łącznej wartości 136 mln hrywien (ok. 15,1 mln PLN) na rzecz likwidacji skutków powodzi wywołanej zniszczeniem przez rosyjskich okupantów zapory oraz hydroelektrowni w Nowej Kachowce. Szef MSW podkreślił, że maszyny i rzeczy dostarczone przez państwa wspierające pozwoliły na ewakuację ludności z zagrożonych terenów, wypompowanie wody z zalanych piwnic, zagwarantowaniu ludziom dostępu do wody pitnej oraz prądu, a także zlikwidowaniu skutków rosyjskich ataków rakietowych. Kłymenko wskazał również, iż w wyniku działań rosyjskiego agresora zostało zniszczonych 11 z 28 przęseł górnej części tamy, dlatego nie ma fizycznej możliwości przeprowadzania remontu obiektu. Ponadto w efekcie rosyjskiej detonacji w kompleksie elektrowni wodnej z maszynowni nr 3 wyciekło do rzeki ok. 150 ton smaru.
➤ Ministerstwo Obrony Ukrainy ogłosiło, że dopuściło do użytkowania przez ukraińskie siły zbrojne bezzałogowych statków latających SkyNight 2. Te drony ukraińskiej produkcji są wyposażone we wsparcie sztucznej inteligencji, ładowność wynosi 2,5 kg i posiadają automatyczny tryb lotu. Wspomniany tryb przelotu umożliwia pojazdowi kierowanie się do celu, nawet po utracie kontraktu z naziemnym operatorem. Ukraiński resort podkreślił, iż prowadził ścisłą współpracę z firmą opracowującą powyższą maszynę w procesie sporządzania niezbędnej dokumentacji.
➤ Przedstawiciele władz Ukrainy przekazali informację, że w godzinach przedpołudniowych rosyjski agresor uderzył za pośrednictwem rakiet balistycznych w centrum miasta Czernihów. W wyniku ataku śmierć poniosło siedem osób, a 90 zostało rannych (bilans aktualny na godziny wieczorne 19.08.2023 r.). Wśród nich znalazło się dziesięciu funkcjonariuszy policji oraz dwanaścioro dzieci. Do szpitala zostało przetransportowanych 25 osób. Na miejscu zdarzenia oprócz służb ratowniczych pracę rozpoczęło 20 grup dochodzeniowo-operacyjnych oraz dwa laboratoria kryminalistyczne. Według wstępnych ustaleń głównym celem Rosjan był Teatr muzyczno-dramatyczny im. Szewczenki w centrum aglomeracji, gdzie tego dnia odbywało się zamknięte (tzn. niejawne) spotkanie producentów bezzałogowych statków latających w ramach projektu pt. „Angry Birds”.
NIEDZIELA 20.08.
➤ W czasie wspólnej konferencji prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełeński oraz premier Danii Mette Frederiksen ogłosili, iż Kopenhaga podjęła decyzję o przekazaniu państwu ukraińskiemu myśliwce F-16 w liczbie 19 maszyn. Dodatkowo duńska premier zawiadomiła, że w jej kraju już przebywa 70 żołnierzy z Ukrainy, którzy są szkoleni z obsługi mechanicznej i konserwacji samolotów F-16. Tego samego dnia minister obrony Danii Jakob Ellemann-Jensen zapowiedział, że omawiane myśliwce będą stanowić uzupełnienie puli maszyn, których dostawy dla państwa ukraińskiego zapowiedziała Holandia.
➤ Ambasadorka Ukrainy w Stanach Zjednoczonych Oksana Markarowa przybyła do stanu Ohio i udała się do pancernych zakładów zbrojeniowych w miejscowości Lima, gdzie są produkowane czołgi Abrams, które tej jesieni mają trafić do państwa ukraińskiego. Delegatka Ukrainy po spotkaniu z przedstawicielami fabryki podkreśliła, że (cyt.) „bardzo ważne jest utrzymywanie stałego dialogu z amerykańskimi obywatelami, firmami, organizacjami i regionami oraz mówienie im, dlaczego ich wsparcie dla Ukrainy w czasie wojny jest ważne”. Ponadto Markarowa podziękowała za sposobność odwiedzenia wyżej wymienionych zakładów zbrojeniowych, a także spotkania z ludźmi i firmami z północno-zachodniego Ohio, które zaangażowały się w udzielenie wsparcia Ukraińcom.
➤ Zastępca Szefa Biura Prezydenta Ukrainy Ołeksij Kułeba poinformował, że akcja ratunkowa w centrum Czernihowa po rosyjskim ataku rakietowym została zakończona. Ostateczny bilans rannych wyniósł 156 osób, z czego 41 wymagało hospitalizacji. Ponadto Kułeba określił, iż w wyniku rosyjskiego uderzenia uszkodzonych zostało 66 budynków mieszkalnych, dziesięć budynków administracyjnych oraz 67 pojazdów.
PONIEDZIAŁEK 21.08.
➤ Ministerstwo Odbudowy Ukrainy przekazało informację, iż w poniedziałek uruchomiono pierwszą linię głównego wodociągu na odcinku Ingulec-Krjażowe. Budowa opisywanej „nitki” rozpoczęła się trzy dni po wysadzeniu przez Rosjan tamy oraz hydroelektrowni na Zbiorniku Kachowskim. Będzie ona dostarczać wodę z rzeki Ingulec, zdatną do użytkowania, dla jednej czwartej populacji Krzywego Rogu. W realizacji pozostają jeszcze trzy odcinki tegoż wodociągu – ich uruchomienie jest zaplanowane na wczesną jesień tego roku. W sumie długość nitki rurociągu ma wynieść niemalże 150 km.
➤ Hanna Malar, wiceministerka obrony Ukrainy omówiła bieżącą sytuację w strefie walk. Na północnej flance w rejonie miasta Bachmut nieprzyjaciel wywierał nacisk na ukraińskie wojska, ponieważ Ukraińcy zajęli w okolicy kluczowe wzgórza. Rosjanie nie odnoszą w tym sukcesu, jednak walki mają pozostawać nadal zacięte. Z kolei w przypadku flanki na południe od miasta Bachmut Siły Zbrojne Ukrainy stopniowo przesuwają się do przodu. W ciągu ostatniego tygodnia armia ukraińska odzyskała kontrolę nad 3 kilometrami kwadratowymi. Łącznie do tej pory Ukraińcy oswobodzili ok. 43 km kwadratowe w rejonie miasta Bachmut.
➤ Premier Grecji Kiriakos Mitsotakis w czasie spotkania z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełeńskim w Atenach zapowiedział, iż jego kraj wesprze państwo ukraińskie przy odbudowie infrastruktury i miejscowości, w szczególności przy odnawianiu miasta Odessa. Premier Mitsotakis zaznaczył, że strona grecka wesprze Ukraińców przede wszystkim w sferze budowlanej, poprzez partnerstwa publiczno-prywatne, w aspektach cyfryzacji, opieki zdrowotnej i ochrony zabytków kultury (z uwzględnieniem obiektów wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO).
WTOREK 22.08.
➤ Ukraiński wywiad poinformował, że w wyniku ataków na rosyjskie lotniska wojskowe Szajkowka oraz Solcy całkowicie zostały zniszczone dwa bombowce strategiczne Tu-22M3, a dwa kolejne zostały lekko uszkodzone. Ukraińska służba wywiadu w detalach podała tylko, iż uderzenie zostało zrealizowane z terytorium Federacji Rosyjskiej (sic), za pomocą quadokopterów. Warto nadmienić, że Rosjanie wykorzystują te samoloty do wystrzeliwania pocisków rakietowych, spadających na ukraińskie miasta oraz obiekty infrastruktury krytycznej, a nawet silosy z zapasami zboża przeznaczonymi na eksport.
➤ Ministerstwo Obrony Ukrainy przekazało informację, iż żołnierze wchodzący w skład 47. Brygady Zmechanizowanej, którzy wkroczyli do wsi Robotyne, zorganizowali ewakuację tamtejszej ludności cywilnej. Mieszkańcy wywiezieni z obszaru działań wojennych w bezpieczne miejsce za pośrednictwem transportera opancerzonego M2 Bradley. W czasie działań operacyjnych w przytoczonej miejscowości oddziały rosyjskie nieustannie prowadziły ostrzał artyleryjski w kierunku sił ukraińskich.
➤ Ursula von der Leyen, przewodnicząca Komisji Europejskiej ogłosiła, że Ukraina otrzymała z Unii Europejskiej następną transzę pomocy makrofinansowej w wysokości 1,5 mld euro (ok. 6,7 mld PLN). Przy okazji przewodnicząca KE podkreśliła, iż państwa europejskie wspierają stronę ukraińską w „(…) wysiłkach na rzecz odbudowy i przywrócenia [stabilności – dop. PT] kraju oraz zapewnienia funkcjonowania państwa”. Von der Leyen zapowiedziała, iż to jeszcze nie koniec – kolejne środki zostaną przekazane Ukrainie w dalszej fazie tego roku, a także i w następnych latach.
ŚRODA 23.08.
➤ Prokuratura Krajowa w Polsce poinformowała, iż polscy funkcjonariusze organów ścigania zakończyli swoją drugą wizytę w Ukrainie, która miała miejsce w lipcu br. W czasie przebywania w państwie ukraińskim śledczy gromadzili materiały dotyczące zbrodni wojennych dokonanych przez rosyjskiego agresora w Ukrainie. W detalach wskazano, że polscy prokuratorzy i policjanci dokonali oględzin zniszczonych placówek medycznych i oświatowych, posterunków policji oraz budynków wielorodzinnych. Ocena zniszczeń została przeprowadzona przy użyciu specjalnych skanerów 3D. Przypomnijmy, polscy funkcjonariusze przybyli dwukrotnie do Ukrainy w ramach komponentu międzynarodowego zespołu śledczego JIT (Joint Investigation Team).
➤ W godzinach wieczornych rosyjskie media tradycyjne i społecznościowe przekazały informację, że w obwodzie twerskim rozbił się biznesowy odrzutowiec, lecący z Moskwy do Petersburga. Na jego pokładzie znajdowało się główne dowództwo Prywatnej Kompanii Wojskowej (PKW) „Wagner”, czyli Jewgienij Prigożyn oraz Dimitrij Utkin. Do czasu publikacji niniejszego podsumowania funkcjonowało kilka hipotez dotyczących katastrofy wspomnianego samolotu. Wśród nich wyróżnia się przede wszystkim zamach bombowy lub zestrzelenie (umyślne lub nie) przez jednostkę obrony przeciwlotniczej. Warto przypomnieć, że PKW Wagner „wsławiła się” wieloma akcjami w konflikcie Rosyjsko-Ukraińskim, takimi jak prowadzenie walk z oddziałami ukraińskimi w Bachmucie, krytyka naczelnego dowództwa na Kremlu (np. za brak dostarczania amunicji artyleryjskiej w odpowiedniej ilości), aż wreszcie (nieudany) rajd na Moskwę, przeprowadzony w dniach 23-24 czerwca 2023 roku.
➤ Ukraiński wywiad ujawnił kulisy operacji specjalnej mającej na celu sprowadzenie rosyjskiego wojskowego śmigłowca transportowego bezpośrednio z Rosji na terytorium Ukrainy. Akcja była prowadzona przez ponad pół roku. W jej trakcie ukraińscy funkcjonariusze doszli do porozumienia z jednym z rosyjskich pilotów i przekonali go, aby sprowadził odpowiednią maszynę wojskową. Przed przylotem Ukraińcy pomogli ewakuować rodzinę lotnika z Rosji, w obawie o ich bezpieczeństwo. Ostatecznie pilot poszedł na współpracę i wylądował śmigłowcem Mi-8ATMSz na obszarze państwa ukraińskiego. Co ciekawe, przed odlotem na pokład maszyny zostały załadowane podzespoły do rosyjskich myśliwców Su-27 i Su-30SM.
CZWARTEK 24.08.
➤ Niemiecki rząd po raz kolejny zaktualizował specjalną stronę internetową, na której regularnie publikuje wykaz sprzętu militarnego, który został przekazany stronie ukraińskiej. W najnowszym zestawieniu znalazły się przede wszystkim rakiety do kompleksu obrony przeciwlotniczej Patriot, osiem systemów do wykrywania dronów, 40 dronów rozpoznawczych RQ-35 HEIDRUN, 16 ciężarówek transportowych Zetros oraz 510 tys. pocisków do broni palnej. Tego samego dnia ukraiński wywiad poinformował, że turecka firma Baykar Makina z okazji Święta Niepodległości Ukrainy przekazała armii ukraińskiej bezzałogowy statek latający Bayraktar TB2.
➤ Rząd w Oslo ogłosił, że Norwegia dostarczy stronie ukraińskiej myśliwce F-16, a także rakiety przeciwlotnicze do systemów obrony powietrznej IRIS-T. Premier Norwegii podkreślił, że jego kraj „(…) będzie nadal wspierać obronę Ukrainy przed Rosją tak długo, jak będzie to konieczne. Ukraina pilnie potrzebuje większego wsparcia wojskowego i materialnego. Oni [Ukraińcy – dop. PT] bardzo potrzebują pocisków rakietowych i amunicji do obrony powietrznej. A tutaj Norwegia wspiera ich ze wszystkich sił”.
➤ Dzień 24 sierpnia to Święto Niepodległości Ukrainy. Tego dnia wielu przywódców państw składało życzenia Ukrainkom i Ukraińcom. Swoje gratulacje m. in. przekazał Sekretarz stanu USA Anthony Blinken. W wystąpieniu zaznaczył, że ta sierpniowa data jest „świadectwem niepodległości, suwerenności i demokracji Ukrainy, dniem dumy z jej siły i odporności”, a także dniem „uhonorowania ukraińskiego dziedzictwa i kultury”.
Życzenia rodakom złożył również prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełeński. Lider państwa ukraińskiego w swoim przemówieniu podkreślił, że każdy człowiek jest ważny w walce z rosyjskim agresorem. Ze szczególnymi podziękowaniami zwrócił się do żołnierzy i ich rodzin, ukraińskich dzieci (motywujących obrońców do dalszego działania), matkom-Ukrainkom (dbającym o pamięć o ojczyźnie, przebywając poza granicami kraju), dziennikarzy, w szczególności tych, których „jeszcze nie ma w wiadomościach, których nazwiska są znane nielicznym, ale których praca jest widoczna dla wszystkich”.
