Zachęcamy do zapoznania się z naszym najświeższym opracowaniem, w którym skoncentrowaliśmy się na najnowszych doniesieniach dotyczących Ukrainy. W tymże tekście znalazły się najważniejsze wydarzenia dla państwa ukraińskiego, które miały od 21 do 27 czerwca 2023 roku. Poprzednie podsumowania można znaleźć na naszej stronie za pośrednictwem tego hiperłącza lub zakładki „Wojna na Ukrainie” na górze strony.
PIĄTEK 21.07.
➤ Rząd Republiki Federalnej Niemiec ponownie zaktualizował na dedykowanej stronie listę sprzętu wojskowego przekazanego stronie Ukraińskiej. W najnowszym zestawieniu znalazły się przede wszystkim czołgi Leopad 1A5 w liczbie dziesięciu sztuk, a także 20 karabinów maszynowych MG3 (wykorzystywanych w czołgach Leopard 2), jak również pojazdy saperskie Pionierpanzer 2 Dachs i bojowe wozy piechoty Marder (łącznie dosarczono do tej pory 138 maszyn obu typów). Poza tym w wykazie ujęto około 1300 pocisków artyleryjskich kalibru 155 mm, 2064 pocisków dymnych w tym samym kalibrze oraz dwanaście przyczep. Dodatkowo na liście umieszczono dziesięć naziemnych staji radarowych, 16 ciężarówek Mercedes Zetros, cztery pojazdy da straży granicznej i 100 tys. indywidualnych taktycznych zestawów pierwszej pomocy.
➤ W piątek koło południa rosyjscy funkcjonariusze organów ścigania zatrzymali niesławnego Igora Girkina vel Striełkowa. Został on oskarżony o za „ekestremizm” w postaci… krytykowania władz na Kremlu, w szczególności ministra obrony Siegieja Szojgu (określanego przez wspomnianego Girkina „marszałkiem z dykty”). Striełkow został zatrzymany w areszcie na polecenie sądu do 18 września br. roku. W dniu zatrzymania Girkina pod sądem pojawiła się niewielka grupa członków tzw. „Klubu Rozsierdzonych Patriotów”, których Striełkow był przewodniczącym. Wśród nich znalazł się wspólnik Girkina – Pawieł Gubariew. Na zebranie pod gmachem sądu zareagowała milicja i zatrzymała Gubariewa. Przypopmnijmy, Igor Girkin w 2014 roku aktywnie uczestniczył w konflikcie w Donbasie po stronie (pro)rosyjskich separatystów – m. in. dowodził obroną Słowiańska. Oprócz tego jest odpowiedzialny za doprowadzenie śmierci 298 osób znajdujących się na pokładzie lotu MH17, który został zestrzelony przez rosyjskich rebeliantów w lipcu 2014 roku (więcej na ten temat w dedykowanym artykule).
➤ Bułgarskie media przekazały informację, iż tamtejszy pralament zatwierdził przekazanie wsparcia militarnego stronie ukraińskiej. Przygotowywany pakiet będzie składał się z około stu postsowieckich transporterów opancerzonych, wraz z uzbrojeniem i zapasem amunicji, a także rezerwowymi częściami zamiennymi. Warto zaznaczyć, że jest to pierwszy przypadek, gdy Sofia w sposób bezpośredni przekazuje Kijowowi uzbrojenie, bez jakichkolwiek pośredników.
SOBOTA 22.07.
➤ W godzinach przedpołudniowych rosyjskie „władze” na Półwyspie Krymskim informowały, że wojska ukraińskie próbowały zaatakować obiekty infrastruktury krytycznej za pośrednictwem bezzałogowych pojazdów latających, lecz nie odniosły zamierzonego celu. Jednakże lokalni mieszkańcy rejon krasnogwardijskiego na Krymie zamieścili w Internecie filmiki potwierdzające trafienie w tamtejszy magazyn amunicji, lotnisko, a także skład paliwa. Później tego samego dnia Siły Zbrojne Ukrainy potwierdziły wykonanie ataku dronowego na wyżej wymienione cele, a rosyjskie okupacyjne „władze” administracyjne nakazały ewakuację z niebezpiecznego obszaru w promieniu 5 kilometrów.
➤ Ukraińskie Ministerstwo Gospodarki przekazało informację, iż szwedzki rząd opracował strategię wsparcia Ukrainy przy obudowie kraju i prowadzenia niezbędnych reform. Łącznie Szwedzi przekażą na zaplanowane projekty 6 mld koron szwedzkich. Budżet zostanie rozdzielony pomiędzy następujące organizacje (które będą ściśle współpracować z Ukrainą): 5,7 mld koron otrzyma Szwedzka Agencja Współpracy Międzynarodowej na rzecz Rozwoju, Instytut Szwedzki pozyska 225 mld koron, a Folke Bernadotte Academy 75 mln koron szwedzkich.
➤ Minister Obrony Narodowej RP Mariusz Błaszczak przekazał informację za pośrednictwem mediów społecznościowych, że w zakładach Bumar-Łabędy w Gliwicach zaczęło funkcjonować centrum obsługi i naprawy czołgów Leopard 2, które Ukraina otrzymała od zachodnich partnerów. Według słów ministra dwie pierwsze maszyny miały już zostać sprowadzone do polskich zakładów naprawczych. W kwietniu tego roku informowaliśmy, że we wspomnianych zakładach Bumar-Łabędy mają być remontowane ukraińskie czołgi T-64 (por. Podsumowanie nr XLII).
NIEDZIELA 23.07.
➤ W nocy z soboty na niedzielę rosyjscy agresorzy dokonali intensywnego uderzenia rakietowego na miasto Odessa. Atak został przeprowadzony za pomocą pocisków 3M-54 Kalibr oraz P-800 Onyx, a także Ch-22 Burja. Jedna z nadlatujących rakiet trafiła w centralną część wewnątrz Soboru Zbawiciela i Przemienienia Pańskiego. Według pierwszych ustaleń z nocy rannych zostało 22 ludzi, z czego 14 (w tym troje dzieci) skierowano do szpitala. Jedna osoba zginęła na miejscu. W tym samym rosyjskim uderzeniu zostało zniszczonych 25 zabytków architektury, ulokowanych w historycznym centrum Odessy, znajdującym się pod ochroną UNESCO. Oprócz tego Rosjanie uszkodzili wiele instytucji oświatowych w aglomeracji – pięć przedszkoli, cztery szkoły oraz dwie placówki wychowania pozaszkolnego.
➤ Służba prasowa Chersońskiej Obwodowej Administracji Wojskowej poinformowała, że międzynarodowi partnerzy (Szwecja, Finlandia i Holandia) dostarczyli sprzęt dla pracowników energetyki operujących w obwodzie chersońskim. Pakiet wsparcia objął 37 transformatorów oraz 5 km drutu stalowo-aluminiowego o wadze 36 ton. Ukraińska administracja podkreśliła, iż takie wsparcie przyśpieszy wznowienie dostaw energii elektrycznej po wysadzeniu przez Rosjan zapory oraz hydroelektrowni w Nowej Kachowce.
➤ Szef Donieckiej Obwodowej Administracji Wojskowej przekazał za pośrednictwem mediów społecznościowych, iż oddziały rosyjskie ostrzelali amunicją kasetową miasto o nazwie Czasiw Jar. W wyniku ataku wybuchł pożar w tamtejszym Pałacu Kultury, którym był wykorzystywany jako siedziba organizacji humanitarnych oraz punkt świadczenia opieki medycznej. Strażacy, którzy przybyli na miejsce w celu ugaszenia ognia, musieli się ewakuować, ponieważ rosyjscy agresorzy ponownie ostrzelali ulice miasta. W wyniku rosyjskiego uderzenia budynek spłonął, jak również niewielka dostawa pomocy humanitarnej i sprzętu medycznego. Na szczęście w tym ataku nie było ofiar.
PONIEDZIAŁEK 24.07.
➤ Hiszpańskie Ministerstwo Obrony poinformowało, że do państwa ukraińskiego wysłano kolejny pakiet wsparcia humanitarnego oraz wojskowego. W detalach podano, iż z portu w Santanderze wypłynął statek, na którego pokładzie znalazły się cztery czołgi Leopard 2A4, dziesięć transporterów opancerzonych M113 (z czego trzy są przeznaczone dla Państwowej Służby Granicznej Ukrainy), dziesięć ciężarówek (pięć dla Państwowej Służby Granicznej Ukrainy) i opancerzony pojazd wielozadaniowy (również dla ukraińskiej straży granicznej). Ponadto w dostawie znalazło się pięć pojazdów ratowniczych (w tym dwa opancerzone ambulanse, z czego jeden przeznaczony dla Straży Granicznej Ukrainy). O dostawach czołgów Leopard 2 (i nie tylko) dla Ukrainy pisaliśmy w oddzielnym artykule, dostępnym pod tym hiperłączem.
➤ Hanna Malar, wiceministerka obrony Ukrainy omówiła najnowszy raport dotyczący bieżącej sytuacji na froncie. W ostatnim tygodniu oddziały ukraińskie miały wyzwolić 12 kilometrów kwazarowych na kierunku południowym. Łącznie do tej pory strona ukraińska odzyskała 192 km kwadratowe we wspomnianym sektorze. Z kolei w rejonie operacyjnym w pobliżu miasta Bachmut w ostatnim czasie oswobodzono cztery km kwadratowe. W sumie do tego momentu na kierunku bachmuckim Ukraińcy zdobyli około 35 km kwadratowych. Najintensywniejsze walki miały trwać w pobliżu miejscowości Kliszczijiwka, Andrijiwka i Kurdiumiwki.
➤ Ihor Sirota, dyrektor generalny przedsiębiorstwa „Ukrhidroenergo” przedstawił listę problemów, które należy rozwiązać w pierwszej kolejności, przed rozpoczęciem odbudowy elektrowni wodnej i zapory na Zbiorniku Kachowskim. Wśród zadań do realizacji wymienił: „pokrycie niedoboru wody w regionach Chersonia, Zaporoża i Dniepru, które były uzależnione od dostaw ze Zbiornika Kachowskiego, utratę systemu irygacyjnego, który był zasilany ze [wspomnianego] zbiornika oraz zaopatrzenie w wodę Krymu po deokupacji, dostawy wody do stawów chłodzących elektrowni Zaporoskiej Elektrowni Jądrowej (pełne uruchomienie bloków energetycznych po deokupacji nie będzie możliwe przywrócenia Zbiornika Kachowskiego), zapewnienie żeglugi rzecznej na Dnieprze (głębokość w miejscu [wyżej wymienionego] zbiornika spadła obecnie o około 14 metrów).
WTOREK 25.07.
➤ Departament Obrony USA ogłosił nowy pakiet wsparcia wojskowego dla państwa ukraińskiego o łącznej wartości 400 milionów dolarów. Amerykańskie dostawy będą zawierać m. in. amunicję do kompleksów przeciwlotniczych Patriot oraz NASAMS, ręczne systemy przeciwlotnicze Stinger, ręczne przeciwpancerne pociski kierowane Javelin, 32 transportery opancerzone Stryker, pociski artyleryjskie kal. 155 mm i 105 mm, a także pociski moździerzowe kal. 120 mm i 60 mm. Dodatkowo w pakiecie znajdą się pociski kierowane BGM-71 TOW, bezzałgowe systemy latające Hornet, „taktyczne systemy nawigacji powietrznej”, amunicja burząca do wysadzania przeszkód, ponad 28 milionów sztuk broni strzeleckiej i granatów, systemy noktowizyjne i termowizyjne, a także części zamienne i amunicja szkoleniowa.
➤ Wicepremierka i ministerka gospodarki Ukrainy Julija Swyrydenko przekazała informację, iż do końca roku międzynarodowi partnerzy mają przekazać państwu ukraińskiemu sumę w wysokości ponad 24 mln dolarów amerykańskich, które zostaną poznaczone na zakup sprzętu do rozminowywania „skażonych” obszarów. Ponadto strona ukraińska do końca grudnia br. uzyska 20 maszyn saperskich (po dziesięć z firmy DOK-ING oraz Global Clearance Solutions), 200 pojazdów pirotechnicznych, ponad 600 wykrywaczy metali oraz 50 innych maszyn specjalistycznych.
➤ Dyrektor generalny Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA) Rafael Grossi wydał oświadczenie dotyczące aktualnej sytuacji wokół Zaporoskiej Elektrowni Jądrowej (EJ). W dokumencie wskazano, że w czasie prowadzenia inspekcji przez ekspertów MAEA na terenie zaporoskiego kompleksu energetycznego zauważono miny przeciwpiechotnie. Zostały one rozmieszczone w strefie buforowej, pomiędzy zewnętrznym a wewnętrznym perymetrem Zaporoskiej EJ. Delegacja MAEA określiła, że ładuknik umieszczono w strefie ograniczonego dostępu, gdzie zwykli pracownicy elektrowni nie mają dostępu. Wysłannicy MAEA ustalili, że decyzję o rozstawieniu min podjęły rosyjskie wojska, okupujące teren opisywanej elektrowni. Międzynarodowi eksperci podkreślili, że (cyt.) „obecność takich ładunków wybuchowych nie jest zgodna ze standardami bezpieczeństwa MAEA i stwarza dodatkową presję psychologiczną na personel elektrowni”.
ŚRODA 26.07.
➤ Taras Melnyczuk, stały przedstawiciel rządu Ukrainy w ukraińskim parlamencie poinformował, że Gabinet Ministrów przekaże 37,6 mln euro pożyczki od rządu w Paryżu na zakup torów przez krajowe przedsiębiorstwo kolejowe Ukrzaliznycia. W detalach Melnyczuk wskazał, że środki zostały pozyskane w ramach umowy ramowej pomiędzy rządami Ukrainy oraz Francji na zasadzie specjalnego funduszu na rozwój kolejnictwa w państwie ukraińskim.
➤ Ukraiński minister oświaty i nauki Oksen Lisowy przedstawił dane dotyczące placówek oświatowych, które zostały ustały uszkodzone lub zniszczone w czasie trwającej rosyjskiej agresji. Na dzień 26 lipca 180 szkół miało zostać obróconych w całkowitą ruinę, natomiast ponad 300 placówek oświatowych zostało zniszczonych (bez możliwości odbudowy), a około 1000 zostało uszkodzonych w różnym stopniu. Ukraińskie Ministerstwo Oświaty analizuje możliwości odbudowy wspomnianych obiektów. Ponadto Lisowy wskazał, że ukraiński rząd przekazał 1,5 mld hrywien na wyposażenie przyszkolnych schronów przed rozpoczęciem nowego roku akademickiego. Minister podał także, iż tylko 9000 placówek oświaty spośród 13000 może w chwili obecnej powrócić do prowadzenia programu nauczania w pełnym wymiarze godzin.
➤ Rzecznik Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych Andrij Kowalow omówił bieżącą sytuację na wybranych kierunkach ukraińskiej kontrofensywy. Wojska ukraińskie odniosły sukces w rejonie Staromajorskim na froncie południowym – po odzyskaniu kontroli nad omawianym obszarem Ukraińcy zaczęli umacniać się na zdobytych pozycjach. Ponadto ukraińskie oddziały posuwały się w kierunku miast: Bachmut, Melitopol oraz Berdiańsk. W przypadku Bachmutu wojska ukraińskie prowadzą działania zaczepne na północy i na południu od aglomeracji. Z kolei w okolicy Kupiańska oraz Łymana maja trwać zacięte walki – w ciągu ostatniej doby miało dość do 26 wymian ognia.
CZWARTEK 27.07.
➤ Rada Najwyższa Ukrainy przegłosowała projekty ustaw o przedłużeniu stanu wojennego oraz powszechnej mobilizacji o kolejne 90 dni, do 15 listopada 2023 roku. Za uchwałami głosowało odpowiednio 347 i 334 deputowanych. Warto zwrócić uwagę, iż w październiku tego roku w Ukrainie powinny odbyć się wybory parlamentarne, jednak w związku z przedłużeniem stanu wojennego wspomniane wybory zostały odsunięte w czasie. Ukraińska Rada Najwyższa po raz ósmy od rozpoczęcia rosyjskiej inwazji na Ukrainę w lutym 2022 roku przedłużyła trwanie stanu wojennego i powszechnej mobilizacji.
➤ Prokuratura Okręgowa w mieście Sumy poinformowała, że przygotowała przekazanie rosyjskiego czołgu T-80 Siłom Zbrojnym Ukrainy, który wcześniej uczestniczył w ostrzale szpitala w miejscowości Trostianec. W związku z rosyjskim atakiem na placówkę medyczną ukraińskie organy ścigania zatrzymały na pewien czas wspomniany czołg, jako dowód rzeczowy w sprawie. W toku śledztwa udało się ustalić tożsamość rosyjskiego oficera, który wydał rozkaz ataku na szpital. Był to dowódca 6. Kompanii Czołgów 12. Gwardyjskiego Pułku Czołgów, wchodzącego w skład 4. Gwardyjskiej Kantemirowskiej Dywizji Czołgów (tej samej, której dokładnie identyczne czołgi T-80 uczestniczyły w ostrzale rosyjskiego Białego Domu w trakcie kryzysu konstytucyjnego w 1993 roku).
➤ Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełeński przybył do Odessy z roboczą wizytą, gdzie udał się do tamtejszego Soboru Zbawiciela i Przemienienia Pańskiego, który został poważnie uszkodzony podczas ostatniego rosyjskiego ataku rakietowego. Lider państwa ukraińskiego podkreślił, iż ocenę możliwości dokonania odbudowy powinni dokonać odpowiedni specjaliści. Ponadto Zełeński wskazał, że zagraniczni partnerzy wyrazili gotowość do współudziału przy odbudowie zniszczonej świątyni.
